Od 1 października w Szwecji zacznie obowiązywać nowy system zasiłków dla bezrobotnych, który – jak twierdzi rząd – jest największą reformą w tym obszarze od czterech dekad. Kluczowa zmiana polega na tym, że wysokość świadczenia będzie teraz uzależniona od dochodów, a nie – jak dotąd – od liczby przepracowanych godzin.
Dochód zamiast przepracowanych miesięcy
W nowym systemie, by uzyskać prawo do zasiłku, należy wykazać się dochodem w wysokości co najmniej 120 000 koron szwedzkich w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Dodatkowo w co najmniej czterech z tych miesięcy trzeba było zarobić minimum 11 000 koron miesięcznie.
Osoby, które spełnią jedynie warunek czterech miesięcy z dochodem powyżej 11 000 koron, również mogą otrzymać zasiłek – ale tylko na 66 dni.
Wcześniejszy system opierał się na liczbie przepracowanych miesięcy i godzin. Wymagano m.in. co najmniej 60 godzin miesięcznie przez pół roku, lub 450 godzin w ciągu sześciu miesięcy, z minimum 45 godzin pracy w każdym miesiącu.
Reforma jako odpowiedź na nadużycia
Były minister pracy i integracji Johan Pehrson, który był inicjatorem zmian, mówił wiosną 2024 roku, że nowy model lepiej odzwierciedla rzeczywisty wkład pracownika w rynek pracy. Jego zdaniem dotychczasowy system prowadził do paradoksów – osoby z niewielkim wymiarem pracy mogły pobierać pełne świadczenie, podczas gdy ci, którzy pracowali intensywniej, ale krócej, byli wykluczani z pomocy.
W rozmowie z Expressen zaznaczył, że obecnie możliwe jest otrzymywanie świadczenia nawet do 22 000 koron miesięcznie przez długi czas bez realnej aktywizacji zawodowej. Reforma ma temu zapobiec.
Zmiany także dla uczestników programów aktywizacyjnych
Zmiany obejmą również zasiłek aktywizacyjny dla osób uczestniczących w programach oferowanych przez Urzędy Pracy (Arbetsförmedlingen). Od października wysokość tego świadczenia będzie również uzależniona od wcześniejszych dochodów uczestnika.
Szwedzki Urząd Ubezpieczeń Społecznych (Försäkringskassan) poinformował, że maksymalna kwota zasiłku aktywizacyjnego może wynieść 34 000 koron miesięcznie przed opodatkowaniem. Urzędy będą automatycznie przesyłać dane o dochodach, na podstawie których wyliczana będzie wysokość świadczenia.
