Na fińskiej wsi trwają długie letnie wieczory, ale na poboczach dróg wiejskich dzieje się coś nieoczekiwanego. Nastolatkowie są na zewnątrz, uzbrojeni w kosy, telefony i rękawice, ścinając wysokie fioletowe kwiaty, które agresywnie duszą rodzime życie, pomimo ich piękna. Nie są przyklejeni do ekranów w pomieszczeniach. To nie są przypadkowe przedsięwzięcia ogrodnicze. Zwykli obywatele, tacy jak 17-letnia Ellen Ala-Hiiro i Aatu Ylimäki, którzy uczynili usuwanie roślin lukratywną, celową rutyną, wykonują te obliczone misje.

Uczestnicy, tacy jak Ellen i Aatu, otrzymują nagrody za eliminację niebezpiecznych gatunków inwazyjnych, takich jak łubin ogrodowy, za pomocą aplikacji Crowdsorsa. Kiedyś cenione za piękno i kolor, te przyciągające wzrok rośliny stały się uporczywą ekologiczną uciążliwością. Ich rozprzestrzenianie się hamuje różnorodność zapylaczy, a ich korzenie dodają azotu do gleby kosztem rodzimych kwiatów polnych. Władze miejskie postanowiły walczyć — za pomocą pieniędzy — z tymi ekologicznymi tyranami, pomimo ich zewnętrznego wyglądu.

Temat	Szczegóły
Nazwa gatunku	Łubin ogrodowy (Lupinus polyphyllus)
Klasyfikacja	Szkodliwy gatunek inwazyjny w całej Finlandii i krajach nordyckich
Wpływ na środowisko	Wypiera lokalne gatunki roślin, zaburza równowagę azotową w glebie
System wynagrodzeń	Płatności za usuwanie przez aplikację mobilną Crowdsorsa
Średnia stawka	Około 0,25 euro za metr kwadratowy
Główne aktywne lokalizacje	Lapua, Helsinki, Kokkola, Pirkkala, Järvenpää
Znani uczestnicy	Ellen Ala-Hiiro i Aatu Ylimäki (zarobili ponad 600 euro w Lapua)
Przykład budżetu programu	W Lapua wykorzystano 1 750 euro w ciągu miesiąca
Organ nadzorczy	Centra ELY (Środowisko, Gospodarka, Transport – Finlandia)

Miasta takie jak Helsinki i Lapua nawiązały współpracę z Crowdsorsa, aby nadać wymiar grywalizacji publicznym działaniom usuwania odpadów za pomocą strategicznych zachęt. Przesyłanie filmów wideo przed i po oczyszczeniu obszarów pozwala użytkownikom zarabiać pieniądze; aplikacja obsługuje wypłaty i weryfikację. Ta strategia okazała się niezwykle skuteczna w przyciąganiu pokolenia obeznanego z technologią, jednocześnie równoważąc odpowiedzialność obywatelską z korzyścią dla jednostki. Władze wykorzystały nowy, wysoce skuteczny i znaczący model mikrozatrudnienia, włączając grywalizację do pracy na rzecz środowiska.

Budżet Lapua na usuwanie odpadów w wysokości 1750 euro został wyczerpany w ciągu kilku tygodni, na długo przed połową lata. Odpowiedź miasta na inicjatywę przerosła wszelkie oczekiwania. Dziesiątki obszarów opanowanych przez łubin zostało oczyszczonych przez jedenaście osób lub zespołów, które dołączyły do ​​kampanii. Ponad 600 euro zarobili Ellen i Aatu dzięki swojej ciężkiej pracy, a pieniądze zamierzają przeznaczyć na takie aktywności jak wędrówki piesze i wakacje. Twierdzą, że spędzanie czasu razem na świeżym powietrzu, robiąc coś, co zauważalnie poprawia ich otoczenie, jest ich prawdziwą nagrodą.

Ich historia to opowieść o młodej rywalizacji, która przeradza się w wpływy grupowe. Niektóre łatki płaciły im ponad 190 euro za sesję, czyli około 0,25 euro za metr kwadratowy. Dla osób, które wolą aktywną, namacalną pracę od bardziej abstrakcyjnych ról na pół etatu, ta wyraźna korelacja między wysiłkiem a nagrodą okazała się szczególnie korzystna. Ellen i Aatu pomogli osiągnąć krajowy cel ochrony środowiska i znacznie poprawili lokalny krajobraz, pracując jako wolontariusze wieczorami po swoich regularnych pracach letnich.

W szerszej skali sukces Crowdsorsa przypisuje się sposobowi, w jaki reinterpretuje działania na rzecz ochrony środowiska. Zamiast zdalnego stanowienia polityki lub wypalenia wolontariuszy, zapewnia ludziom namacalny, wymierny wpływ. Jest niezwykle niezawodny w gwarantowaniu zaangażowania społeczności i zaskakująco ekonomiczny dla miast. W przeciwieństwie do tradycyjnych działań związanych z usuwaniem, które często wiązały się z kosztownymi kontraktami i sprzętem, to podejście kierowane przez obywateli wykorzystuje ludzkie sieci, które działają podobnie do cyfrowego roju pszczół, przy czym każdy członek wnosi niewielką kwotę, ale łącznie pokrywają duży obszar.

Ta metoda jest mile widzianą zmianą w stosunku do podejść odgórnych, które rzadko kiedy docierają do lokalnych korzeni zarówno dla planistów miejskich, jak i seniorów. Specjalistka ds. środowiska ELY Johanna Nymark podkreśla, że ​​ukierunkowane usuwanie izolowanych roślin jest najskuteczniejszą metodą kontroli, zamiast koszenia dużych pól. Chociaż całkowita eradykacja jest nadal mało prawdopodobna, rozprzestrzenianie się łubinu jest znacznie ograniczone przez taką ukierunkowaną interwencję. Jej zalecenie usuwania pojedynczych roślin z różnych lokalizacji jest niezwykle proste i niezwykle przydatne.

Nie każdy element jest bezproblemowy. Utylizacja odpadów łubinu może być kosztowna, zwłaszcza jeśli zawierają nasiona. Łodygi z nasionami należy podwójnie zapakować i spalić, co może kosztować gospodarstwa domowe nawet 20 euro za ładunek na przyczepie. Natomiast rośliny bez nasion można ściółkować lub kompostować. Niektórzy stali się ostrożniejsi w kwestii wczesnego usuwania w wyniku tego nieprzewidzianego kosztu, powstrzymując rozprzestrzenianie się, zanim się zacznie. Na szczęście porady aplikacji są bardzo elastyczne, pomagając użytkownikom w określeniu, kiedy i jak reagować zgodnie z dojrzałością rośliny.

Ten ruch ma wartość symboliczną oprócz wartości finansowej. Pobocza dróg, parki publiczne i opuszczone działki to przykłady wspólnych przestrzeni, nad którymi ludzie przejmują kontrolę i decydują się je przywrócić, zamiast ignorować. Dla niektórych to, co zaczęło się jako dodatkowa praca, przerodziło się w niewielkie przebudzenie ekologiczne. Ludzie tacy jak 34-letni Jouni Salo uczynili z tego niezawodne źródło sezonowego dochodu w miejscach takich jak Järvenpää. Ta sama aplikacja rozpaliła jego entuzjazm, pokazując prawdziwą skalowalność koncepcji.

Poprzez powiązanie indywidualnych zachowań z bardziej kompleksowymi celami ekologicznymi, Crowdsorsa dała użytkownikom poczucie sprawczości. W czasach, gdy kryzysy środowiskowe często sprawiają, że młodzi ludzie czują się bezsilni, jest to szczególnie pomysłowe. Każda usunięta łatka i każde zarobione tutaj euro to głos na rzecz bioróżnorodności, który jest wyraźnie zliczony.

Trend ten już przyciąga uwagę opinii międzynarodowej. Podobne aplikacje i programy zachęt są badane przez kraje takie jak Szwecja, Norwegia i państwa bałtyckie. Takie przydatne narzędzia mogą wkrótce zostać uznane za tak powszechne jak panele słoneczne lub pojemniki na śmieci w świetle zmiany klimatu i utraty różnorodności gatunków. Inicjatywy te mają potencjał, aby zmienić sposób, w jaki społeczności wchodzą w interakcje ze swoim otoczeniem poprzez lokalną adaptację i strategiczne partnerstwa.