Partia Siumut (grenlandzka socjaldemokratyczna i separatystyczna partia polityczna) krytykuje premiera Grenlandii i domaga się przyspieszenia procesu niepodległościowego, podnosząc pytania o transparentność i świadomy udział społeczeństwa w podejmowaniu tak ważnych decyzji.
Debata nad punktem 21 ustawy o autonomii
Centralnym tematem debaty jest punkt 21 ustawy o autonomii i pytanie, dlaczego politycy unikają podjęcia wcześniej ustalonych decyzji. Pojawiają się wątpliwości, czy społeczeństwo jest w pełni informowane o procesie, który został wyznaczony przez samych polityków. Kluczowe pytanie brzmi: czy społeczeństwo podejmie tak ważną decyzję w sposób świadomy i kiedy to nastąpi?
Wiele pytań pozostaje bez odpowiedzi, szczególnie w kontekście dalszych prac nad procesem niepodległościowym. Politycy sami określili ramy, ale dyskusje, zwłaszcza w Siumucie, są burzliwe. Rzeczniczka partii w Inatsisartut (grenlandzkim parlamencie), Doris Jakobsen Jensen, oświadczyła, że „punkt 21 ustawy o samorządzie musi zostać otwarty”. Jej komunikat prasowy został zatwierdzony przez grupę Inatsisartut i zarząd główny Siumut.
Krytyka premiera
Doris Jakobsen Jensen krytykuje premiera Grenlandii, sugerując, że państwo duńskie nie szanuje Deklaracji Itilleq, która podkreśla prawo Grenlandii do samostanowienia. Krytyka dotyczy działań premier Mette Frederiksen, która prowadziła rozmowy z innymi krajami (m.in. z UE) na temat żądania Donalda Trumpa dotyczącego „posiadania i kontrolowania Grenlandii”, pomijając Grenlandię.
- Nasz komunikat prasowy został wydany na dzień przed rozpisaniem wyborów do Inatsisartut. Planowaliśmy przedstawić rezolucję punktu 40, aby przyspieszyć ten proces i aktywować punkt 21, ponieważ uważamy, że sytuacja wymaga, aby Grenlandia sama prowadziła dialog i negocjacje – wyjaśnia Doris Jakobsen Jensen.
Otwarcie na punkt 21 – co to oznacza?
Inatsisartut wyznaczył ramy prac i przeznaczył na ten cel 2 miliony koron duńskich w budżecie na 2025 rok. Naalakkersuisoq (rząd) ds. państwowości i spraw zagranicznych opublikował raport na temat przebiegu procesu. Istnieje również zakres uprawnień dla „Komisji §21”, która ma za zadanie przygotować kompleksowy opis prawny procesu aktywacji punktu 21 Ustawy o Samorządzie, zbadać i opisać niezbędne kroki w procesie decyzyjnym, przeanalizować istniejące materiały legislacyjne i przygotować propozycje dalszych prac. Komisja ma zorganizować własną pracę i oczekuje się, że przedstawi raport w ciągu maksymalnie dwóch lat.
Doris Jakobsen Jensen, zapytana, czy Siumut wyobraża sobie pominięcie raportu prawnego, odpowiada, że otwarcie punktu 21 da Grenlandii swobodę kształtowania własnych stosunków współpracy, podczas gdy komisja będzie pracować nad swoim dochodzeniem.
