W Szwecji rośnie liczba zachorowań na raka, a choroba ta wkrótce ma stać się główną przyczyną zgonów wśród kobiet. Krajowa Rada Zdrowia i Opieki Społecznej (Socialstyrelsens) wprowadza nowe narzędzie, które ma na celu poprawę opieki nad pacjentami onkologicznymi.
Obecnie ponad 600 000 Szwedek choruje lub chorowało w przeszłości na raka. Oczekuje się, że rak wkrótce wyprzedzi choroby układu krążenia jako najczęstszą przyczynę zgonów wśród kobiet w Szwecji.
Korzystając z nowego narzędzia analitycznego, Socialstyrelsens przyjrzała się, jak różne grupy społeczne są dotknięte chorobą. Analiza wykazała wyraźne różnice w zachorowalności na raka w zależności od płci i statusu społeczno-ekonomicznego.
Ukierunkowane interwencje
Mef Nilbert, ekspert ds. nowotworów w Socialstyrelsens i konsultant onkologiczny, uważa, że narzędzie to tworzy solidny fundament dla opieki zdrowotnej. „Rak jest chorobą, która rozwija się w zależności od warunków społeczno-ekonomicznych. Różnice w zachorowalności sygnalizują nierówność, o której musimy więcej mówić” – podkreśla Nilbert i dodaje: „Z pomocą tego narzędzia możemy wprowadzić ukierunkowane interwencje i działać prewencyjnie”.
Statystyki pokazują, że im lepsze warunki społeczno-ekonomiczne, tym wyższa zachorowalność na raka skóry. Może to być związane z nawykami dotyczącymi ekspozycji na słońce. W przypadku raka płuc obserwuje się odwrotną zależność. „Rak płuc występuje częściej u osób z niższym wykształceniem, co można powiązać z paleniem tytoniu” – wyjaśnia Nilbert.
Narzędzie Socialstyrelsens oparte jest na danych z różnych rejestrów i umożliwia analizę m.in. na podstawie wieku i płci. W przyszłości planowane jest uwzględnienie większej liczby grup społecznych, w tym danych dotyczących kraju urodzenia.
Kolejne narzędzie w walce z rakiem
Szwedzka Agencja Zdrowia Publicznego, Szwedzkie Towarzystwo Onkologiczne i Szwedzka Fundacja Serca i Płuc również opracowały nowe narzędzie, które analizuje powiązania między czynnikami ryzyka (np. dieta, otyłość) a zachorowalnością na różne choroby, w tym raka. Narzędzie to może być wykorzystywane do tworzenia scenariuszy rozwoju sytuacji w przyszłości.
„Narzędzie to może pokazać na przykład, o ile zmniejszyłyby się koszty opieki zdrowotnej, gdybyśmy odżywiali się lepiej niż obecnie” – mówi Lisa Klefbom, ekspert ds. polityki w Szwedzkim Towarzystwie Onkologicznym.
Scenariusze te mogą być cennym źródłem informacji dla polityków i decydentów, pomagając w podejmowaniu strategicznych decyzji w zakresie profilaktyki i leczenia raka.