Chociaż Szwecja jest jednym z krajów, gdzie gotówka odgrywa coraz mniejszą rolę w codziennych transakcjach, ostatnie badania pokazują, że coraz więcej mieszkańców ponownie sięga po fizyczne pieniądze. Zmiana ta może być wynikiem rosnących obaw związanych z sytuacjami kryzysowymi, takimi jak konflikty zbrojne czy przerwy w działaniu systemów cyfrowych.
Rosnące zainteresowanie gotówką w Szwecji
W ostatnich latach Szwecja uważana była za jeden z liderów w kierunku społeczeństwa bezgotówkowego. W raporcie Szwedzkiej Federacji Handlu z sierpnia 2024 roku wynika, że 91 procent sklepów wciąż akceptuje płatności gotówkowe, a w sektorze spożywczym odsetek ten wynosi 97 procent. Mimo to, liczba osób korzystających z gotówki malała.
Jednak najnowsze dane wskazują na pewne zmiany w tych trendach. W badaniu przeprowadzonym przez Sifo/Kantar dla Nets, wzrosła liczba osób korzystających z gotówki. W zeszłorocznej ankiecie 46 procent Szwedów stwierdziło, że nigdy nie używa gotówki, podczas gdy w tegorocznym badaniu ten odsetek spadł do 40 procent.
Oznacza to, że więcej osób w Szwecji wraca do korzystania z gotówki, a kraj nie jest już liderem bezgotówkowych transakcji w regionie. Norwegia wyprzedza Szwecję, z 41 procentami mieszkańców, którzy nigdy nie używają gotówki.
Gotówka jako zabezpieczenie w czasach kryzysu
Jednym z głównych powodów, dla których gotówka nadal zyskuje na znaczeniu, jest kwestia bezpieczeństwa i przygotowania na sytuacje kryzysowe. Dennis Dioukarev, rządowy śledczy, zaproponował wprowadzenie ograniczonego wymogu prawnego, który zapewni, że płatności gotówkowe będą zawsze akceptowane przy zakupie żywności i leków. Propozycja ta opiera się na idei, że w przypadku sytuacji nadzwyczajnych, takich jak wojna lub awarie systemów cyfrowych, gotówka będzie niezastąpionym środkiem płatniczym.
Zwiększona świadomość zagrożeń oraz dążenie do zapewnienia możliwości korzystania z gotówki w nagłych sytuacjach mogły przyczynić się do zmiany postaw wielu Szwedów, którzy zaczynają zdawać sobie sprawę z konieczności posiadania gotówki jako alternatywy dla cyfrowych metod płatności.
Zmieniające się nawyki płatnicze
Badanie Nets wskazuje również, że jeden na dziesięciu Szwedów używa gotówki przynajmniej raz w tygodniu. Wśród tych, którzy korzystają z gotówki, niemal połowa robi to, ponieważ uważa, że ważne jest, aby gotówka była nadal dostępna w codziennych transakcjach.
Choć wiele osób w Szwecji coraz częściej wybiera płatności elektroniczne, nawet ci, którzy nie używają gotówki na co dzień, uważają, że powinna ona pozostać dostępna. Ten sentyment wzmocnił się w ostatnich latach, co pokazuje malejący odsetek osób wierzących w całkowicie bezgotówkowe społeczeństwo.
- „Szwecja jest jednym z krajów o najniższym zużyciu gotówki na świecie, co ma zarówno zalety, jak i wady. Ponieważ konsumenci coraz rzadziej korzystają z gotówki, coraz więcej sprzedawców decyduje się przestać akceptować ją jako środek płatniczy” – mówi Louise Richardson, szefowa Nets Sweden.
Zmniejszająca się liczba bankomatów
Jednym z efektów tego trendu jest zmniejszająca się liczba bankomatów, co wpływa na dostępność gotówki w kraju. Coraz więcej punktów sprzedaży rezygnuje z akceptowania gotówki, a to z kolei wpływa na zmniejszanie infrastruktury wspierającej transakcje gotówkowe. Z tego powodu część konsumentów, szczególnie starsze osoby i te mieszkające w mniejszych miejscowościach, może mieć trudności z dostępem do gotówki.
Gotówka a przyszłość: e-korona
Choć wielu ekspertów uważa, że gotówka powinna pozostać w obiegu, istnieją również propozycje cyfrowych rozwiązań, które mogłyby pełnić podobną funkcję. Jednym z pomysłów jest projekt e-korony prowadzony przez Riksbank – szwedzki bank centralny. E-korona miałaby działać jako uzupełnienie gotówki, oferując bezpieczną, cyfrową alternatywę dla tradycyjnych pieniędzy.
- „Kilka wpływowych podmiotów zdecydowanie twierdzi, że gotówka powinna zostać zachowana w jakiejś formie. Projekt e-korony Riksbanku jest potencjalnym rozwiązaniem, w którym e-korona działałaby jako uzupełnienie gotówki” – mówi Richardson.
- Rowerzystka w stanie krytycznym po wypadku: kierowca oskarżony o niebezpieczną jazdę pod wpływem alkoholu
- Szwedzkie pożyczki studenckie coraz droższe: stopa procentowa na najwyższym poziomie od 15 lat
- Szwedzki polityk o Syryjczykach w Szwecji: „To okazja do powrotu do domu”
- Nowe prawo ułatwi wcześniejsze zerwanie kredytów hipotecznych w Szwecji
- Nowe priorytety na rynku pracy: Umiejętności miękkie ważniejsze niż techniczne
