Szwedzki test na obywatelstwo
Rząd w Szwecji przymierza się do zaostrzenia przepisów dotyczących przyznawania obywatelstwa. Być może już wkrótce konieczne będzie zdanie egzaminu, który prowadzony jest nie po angielsku, a w języku szwedzkim. Dowiedzcie się więcej na ten temat.
Jak wygląda przyznawanie obywatelstwa obecnie?
W wielu krajach Europy prowadzone są testy na obywatelstwo: często w języku danego kraju. Zdający muszą wykazać się wiedzą na temat swojego przyszłego miejsca stałego pobytu. W Szwecji nie były dotąd organizowane takie egzaminy. Zamiast tego potencjalny obywatel musi zamieszkiwać Szwecję przez określony okres.
W zależności od sytuacji: pięć lat, albo trzy lata (jeśli od minimum dwóch lat mieszka z partnerem/partnerką szwedzkiego pochodzenia). Przyszły obywatel nie może też widnieć w rejestrze przestępców, nie może mieć żadnych długów do spłacenia.
Co się zmieni?
29 października rząd ogłosił, że zamierza zmienić przepisy dotyczące przyznawania obywatelstwa. Zostaną one zaostrzone. Konieczny będzie udział w specjalnym egzaminie obywatelskim, który sporządzony zostanie w języku szwedzkim.
Do tej pory nie został jeszcze ustalony finalny kształt egzaminu – projekt jest w fazie wczesnych przygotowań. Rząd będzie musiał określić, czy istnieją grupy, które mogą zostać zwolnione z testu. Prawdopodobnie wymóg egzaminacyjny nie będzie obowiązywał osób w podeszłym wieku, dzieci i młodzieży oraz osób z trudnościami w nauce (np. z dysleksją).
Co więcej, prawdopodobnie egzaminu nie musieliby zdawać imigranci z innych krajów nordyckich (ze względu na duże podobieństwa językowe i znajomość skandynawskiej historii).
Skąd wziął się pomysł zmiany przepisów?
Zmiany przepisów będą wynikały z umowy koalicyjnej członków rządu, choć między politykami nie ma pełnej zgody co do treści projektu.
Przed wyborami z września ubiegłego roku członkowie kolejnych partii zostali zapytani, co sądzą o egzaminie potwierdzającym znajomość języka szwedzkiego. Liberałowie uznali, że testy językowe to dobry pomysł.
Partia Zielonych i Socjaldemokraci byli przeciwni wprowadzeniu takiego obowiązku. Członkowie Partii Centrum nie udzielili jednoznacznej odpowiedzi pytającemu – nie mieli w tym temacie zdania.
Z jakiego powodu przepisy zostaną zaostrzone?
Według Morgana Johanssona, Socjaldemokraty i ministra sprawiedliwości, powód, dla którego wprowadzone zostaną testy językowe, jest przyziemny. Wśród imigrantów, przybywających do Szwecji, wysoki jest wskaźnik bezrobocia. To grupa społeczna, która często nie potrafi prawidłowo integrować się z resztą obywateli.
„Dobra znajomość języka jest jak brama, która otwiera dostęp do lepszej pracy, pozytywnie wpływa na pozycję społeczną”, powiedział Johansson. „Nasze wymagania wobec osób egzaminowanych będą uczciwe i spełnią swój cel.”
Co na to wszystko ludzie?
W lipcu przeprowadzono sondaż społeczny, a Szwedzi zostali zapytani, co sądzą o potencjalnym egzaminie językowym. Większość respondentów uznała, że byłby to „krok w dobrym kierunku”, a także okazja, by zintegrować nowo przybyłych z resztą społeczeństwa. Pojawiło się też sporo głosów krytycznych.
Niektórzy uznali, że cudzoziemiec nie musi znać języka szwedzkiego – wystarczy, że będzie porozumiewał się po angielsku, skoro język ten i tak dobrze zna prawie każdy Szwed.
Jeszcze inni wspominali o zupełnie idealistycznym systemie. Rozważając „za” i „przeciw” podczas oceny potencjalnego obywatela, warto przyjrzeć się różnym czynnikom: jego związkom czy sytuacji zarobkowej. Jeśli dana osoba ma w Szwecji dobrze płatną pracę, a do tego rodzinę i bliskich, powinno się jej przyznać obywatelstwo.
Co jeszcze może ulec zmianie?
Projekt może przynieść pozytywne zmiany w prawie. Powstał też z myślą o dzieciach i rodzicach, którzy je wykorzystują. Pozbawienie dziecka obywatelstwa szwedzkiego będzie dla rodziców mocno utrudnione, a to uniemożliwi ich transport za granicę w celu zawarcia małżeństwa z osobą dorosłą. O takich przypadkach media szwedzkie informowały już kilkukrotnie.
Rząd chce też, by uniemożliwiono przyznanie obywatelstwa tym imigrantom, którzy mają na swoim koncie poważne wykroczenia i byli w przeszłości karani przez sąd. Zdarza się, że są to osoby młode, nawet poniżej osiemnastego roku życia.
Zmiana przepisów dotyczących obywatelstwa jest częścią projektu rządowego, który zostanie przedstawiony 1 maja 2021 roku. Z kolei jego część dotycząca egzaminu językowego zostanie odsłonięta za rok – prawdopodobnie 15 października 2020. Konkretna data wprowadzenia tych przepisów nie jest jeszcze znana.
Co nie ulega zmianie?
Rząd wyraźnie zapowiedział, że zmiana przepisów dotyczących obywatelstwa nie może wpłynąć na zmiany w konstytucji Szwecji. Osoby z podwójnym obywatelstwem nie stracą swojej przynależności narodowej, choć domagają się tego członkowie Umiarkowanej Partii Koalicyjnej i Szwedzcy Demokraci.
Według Gunnara Strömmera, jednego z Moderatów, to duży błąd. „Nasi obywatele, którzy wspierali ISIS i dopuścili się aktów terrorystycznych, powinni mieć cofnięte obywatelstwo”, powiedział Strömmer.
Ilu ludzi uzyskało obywatelstwo szwedzkie w tym roku?
Między styczniem a październikiem 2019 roku obywatelstwo zostało przyznane 33 567 osobom. Spośród nowych obywateli Szwecji najwięcej pochodziło z Syrii (22 383), Afganistanu (2991) i Wielkiej Brytanii (2894). W ubiegłym roku obywatelstwo przyznano w sumie 61 312 osobom.