W kraju, w którym skromność jest cechą, która definiuje kulturę, Szwedzi zachowują zasadę cichej dumy i unikają demonstracji swoich osiągnięć. Ta społeczna norma, znana jako Jantelagen, przeprowadza nas przez fascynujące społeczne narzędzie utrzymania równowagi i wzajemnego szacunku w społeczeństwie.
Sztuka bycia ’lagom’
Słowo „lagom” to jedno z najważniejszych pojęć w języku szwedzkim, oznaczające „właśnie tyle, ile potrzeba”. Ta skromność jest nie tylko zasugerowana, ale jest praktykowana w życiu codziennym, poprzez normę społeczną zwaną Jantelagen.
Jantelagen – prawo Jante
Jantelagen, literalnie tłumaczone jako „prawo Jante”, jest umownym zbiorem zasad, które zasadniczo sugerują, że „nie jesteś lepszy od nikogo innego”. W praktyce oznacza to unikanie demonstracji bogactwa, osiągnięć lub pozycji społecznej. Na przykład, mimo swojego gigantycznego sukcesu, założyciel IKEA Ingvar Kamprad nadal jeździł starym Volvo i prowadził skromny styl życia.
Kultura niedopowiedzenia
Jantelagen nakłada nie tylko oczekiwania dotyczące skromności, ale również nakazuje zachowanie pokory. W ramach tej normy, Szwedzi często tonują swoje sukcesy, a nawet w przypadku znacznych osiągnięć, unikają demonstracji dumy lub szczegółów, które mogą wywołać zazdrość u innych. Wbrew temu, co można by przypuszczać, norma ta nie jest narzędziem do tłumienia osobistej ekspresji lub sukcesu. Raczej jest to sposób na utrzymanie zrównoważonego społeczeństwa, w którym wszyscy czują się szanowani i cenią harmonię ponad indywidualne triumfy.
Pochodzenie Jantelagen
Jantelagen nie jest prawnie obowiązujący, ale ma silne korzenie kulturowe. Pochodzi z powieści „En flykting korsar sitt spår” (1933) autorstwa duńskiego pisarza Aksela Sandemose. W swojej powieści Sandemose opisuje 11 zasad „Prawa Jante” w fikcyjnej wiosce Jante, co jest odzwierciedleniem jego rodzinnego miasta Nykøbing w Danii.
Anty-Jante
Oczywiście, jak w każdym społeczeństwie, są osoby, które chcą podważyć normy. Ci „anty-Jante” wyrażają swój bunt poprzez demonstrację swojej niezależności i indywidualności, co czasami prowadzi do społecznego wykluczenia.
Podsumowując, w społeczeństwie zasady Jantelagen są jak niepisane prawo. To jest głęboko zakorzenione w szwedzkiej kulturze, symbolizujące umiar, szacunek dla innych i dbałość o harmonię społeczną. Dla przyjezdnych, to jest coś, co powinni rozważyć, gdy osiągają coś wyjątkowego i mają ochotę to celebrować – może najbezpieczniej jest świętować w cichym skromnym stylu, szanując przestrzeń i uczucia innych. A zamiast złotego Lamborghini, możesz zdecydować się na srebrne Volvo kombi i rozmowę o trwającym remoncie w domku letniskowym.
- Finlandia zamyka i łączy szkoły
- Sekret przyciemnionych świateł w samolocie: Prawdziwy powód zaskakuje!
- Sztuczna inteligencja wkracza na boisko! Duńskie kluby piłkarskie wykorzystują AI do planowania taktyki
- Korona szwedzka rośnie! Czy to koniec „mroźnej zimy” dla szwedzkiej waluty?
- Kawior: Czarne złoto mórz – skąd bierze się luksus i szwedzki akcent na Noblu?