Szwedzka Narodowa Agencja Żywności wydała nowe, surowe zalecenia dotyczące spożycia ryb, zwłaszcza dla kobiet i dzieci. Ze względu na zawartość toksyn środowiskowych, niektóre osoby powinny znacząco ograniczyć spożycie tłustych ryb z określonych regionów Szwecji. Zalecenia te mają na celu ochronę zdrowia, szczególnie w kontekście ryzyka narażenia na dioksyny i PCB, które mogą mieć długotrwałe skutki zdrowotne.
Ryzyko dla kobiet i dzieci: tłuste ryby pełne toksyn
Jednym z najważniejszych przesłań agencji jest konieczność szczególnej ostrożności w spożyciu tłustych ryb przez młode kobiety. Sabina Litens Karlsson, toksykolog i dietetyk ze Szwedzkiej Narodowej Agencji Żywności, wyjaśnia, że najtrudniej dotrzeć właśnie do młodych kobiet, które powinny ograniczyć spożycie ryb, zanim zajdą w ciążę.
- „Najtrudniej dotrzeć do młodych kobiet, które muszą o tym wiedzieć. Powinny one ograniczyć spożycie tych ryb do dnia, w którym zajdą w ciążę” – mówi Karlsson w wywiadzie dla Szwedzkiego Radia.
Jakie ryby są zagrożeniem?
Szczególnie niebezpieczne mogą być tłuste ryby pochodzące z Morza Bałtyckiego, Zatoki Botnickiej, a także z dużych szwedzkich jezior Vänern i Vättern. Ryby te, takie jak śledź bałtycki, dziko złowiony łosoś czy pstrąg, często zawierają wysokie poziomy dioksyn i PCB – substancji, które organizm człowieka trudno rozkłada i które mogą kumulować się przez całe życie.
Zalecenia: 2-3 razy w roku
Wytyczne są szczególnie surowe dla kobiet w ciąży, karmiących piersią oraz dzieci, które powinny spożywać tłuste ryby z Bałtyku i określonych jezior nie częściej niż 2-3 razy w roku. Ograniczenia te mają na celu zmniejszenie ryzyka długotrwałego narażenia na toksyny, które mogą wpływać na rozwój płodowy i noworodkowy, a w dalszym życiu na funkcjonowanie hormonów, jakość nasienia oraz odporność organizmu.
- „Spożywaj tłuste ryby z Morza Bałtyckiego lub obszaru Morza Bałtyckiego, jeziora Vänern i jeziora Vättern nie częściej niż 2-3 razy w roku” – mówi Karlsson.
Skutki zdrowotne dioksyn i PCB
Dioksyny i PCB to toksyny, które mogą powodować poważne problemy zdrowotne. Badania pokazują, że wysokie poziomy tych substancji mogą wpływać na:
- Jakość nasienia w wieku dorosłym
- Poziom hormonów tarczycy
- Rozwój szkliwa zębów
- Układ odpornościowy
- Rozwój mózgu
Ponadto, substancje te są podejrzewane o wywoływanie raka oraz inne poważne schorzenia.
Które ryby są najbardziej ryzykowne?
W szczególności należy unikać następujących ryb, które mogą zawierać dioksyny i PCB:
- Śledź bałtycki z Morza Bałtyckiego, w tym z Zatoki Botnickiej
- Dziko złowiony łosoś i pstrąg z Morza Bałtyckiego, Zatoki Botnickiej, jezior Vänern i Vättern
- Sieja z jezior Vänern i Vättern
- Węgorz z jeziora Vättern oraz innych regionów
Umiarkowane spożycie dla innych grup
Szwedzka Narodowa Agencja Żywności podkreśla, że inne grupy, które nie są w ciąży ani nie karmią piersią, mogą spożywać ryby częściej, jednak powinny różnicować ich rodzaje i pochodzenie. Maksymalnie zaleca się spożywanie ryb raz w tygodniu, aby zminimalizować ryzyko spożycia toksyn.
Agencja podkreśla, że porady dietetyczne opierają się na Nordyckich Zaleceniach Żywieniowych z zeszłego roku, które uwzględniają nowe badania na temat wpływu toksyn na zdrowie.
