Szwedzi dobrze radzą sobie z recyklingiem butelek PET i puszek, ale znacznie gorzej wypadają w przypadku szklanych opakowań. Od 1 czerwca ma to się zmienić dzięki znacznemu podwyższeniu kaucji.
Choć system zwrotu szklanych butelek istnieje w Szwecji od końca XIX wieku, obecnie funkcjonuje na ograniczoną skalę i obejmuje jedynie dwa typy pojemności – 33 cl oraz 50 cl.
W gastronomii mechanizm ten działa sprawnie – jak podkreśla Lina Häckner, specjalistka ds. zrównoważonego rozwoju w Systembolaget, kaucja zwracana w całości motywuje restauracje do oddawania szkła. Inaczej wygląda to wśród klientów detalicznych. Poziom zwrotu w sklepach spożywczych oraz Systembolaget wynosi zaledwie 15%.
Nieświadomość problemem
Niski wskaźnik zwrotu wynika głównie z niewiedzy. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że butelki szklane wciąż można zwracać. Systembolaget przyjmuje je w każdej placówce – bez automatów, ale przy kasie, zarówno pojedyncze sztuki, jak i całe skrzynki. Około 1200 sklepów spożywczych w całym kraju również oferuje taką możliwość.
Wpływ na klimat
Szklane butelki wielokrotnego użytku są nieco grubsze od jednorazowych, co zwiększa ich ślad klimatyczny – o ile nie zostaną zwrócone i ponownie wykorzystane. Jeśli jednak trafiają z powrotem do obiegu, mogą być używane wielokrotnie, co czyni je znacznie bardziej ekologicznym rozwiązaniem.
Obecnie w Systembolaget sprzedawanych jest około 60 produktów w butelkach zwrotnych. Od czerwca będą one oznaczane w bardziej widoczny sposób, by konsumenci nie przeoczyli możliwości ich oddania.
Nowa stawka kaucji od czerwca
Od 1 czerwca 2025 r. kaucja za butelki szklane zostanie znacząco podniesiona. Dotychczas było to 90 öre za butelkę 50 cl i 56 öre za 33 cl – kwoty zawierały już podatek VAT. Po zmianach kaucja będzie wynosić 3 korony niezależnie od rozmiaru butelki.