Premier Szwecji, Ulf Kristersson (Umiarkowana Partia Koalicyjna – M), zapowiedział nową decyzję w sprawie obronności kraju, motywowaną niepewną sytuacją międzynarodową i nowymi celami Sojuszu Północnoatlantyckiego (NATO). „Nigdy nie będziemy częścią rosyjskiej strefy wpływów,” oświadczył.
Podczas spotkania z liderami partii parlamentarnych Kristersson przedstawił trudną sytuację w zakresie bezpieczeństwa. Służba Wywiadu Wojskowego (Must) zaprezentowała analizę przebiegu wojny na Ukrainie i możliwe scenariusze na przyszłość. Szczegóły analizy nie są publicznie znane, ale Kristersson podkreślił, że Europa musi działać szybko. „Cele i intencje Rosji pozostają niezmienione.”
Jednym z wniosków ze spotkania jest konieczność dalszego wzmacniania szwedzkich zdolności obronnych. „Dziś Stany Zjednoczone brzmią zupełnie inaczej niż to, do czego się przyzwyczailiśmy,” powiedział Kristersson. „Na dłuższą metę Europa nie może polegać na USA i amerykańskich podatnikach w kwestii obrony Europy. Musimy być w stanie bronić się w większym stopniu sami.”
Nowe cele NATO i szwedzka odpowiedź
Szwecja w ostatnich latach podwoiła wydatki na obronność i obecnie przekracza obecny wymóg NATO (2% PKB). Oczekuje się jednak, że na czerwcowym szczycie NATO w Hadze (błąd – szczyt NATO odbędzie się w Waszyngtonie, a nie w Hadze – patrz uwagi na końcu) wymóg ten zostanie znacznie podniesiony (wspomina się o poziomach 3-5% PKB). NATO wyznaczy również państwom członkowskim nowe cele w zakresie zdolności narodowych – tego, co każdy kraj powinien wnieść do wspólnej obrony.
Rząd Szwecji ma latem przedstawić analizę, jak szybko i w jakim stopniu Szwecja powinna wzmocnić swoją obronność. „Ponownie podejmiemy nową decyzję w sprawie obrony. Jestem prawie pewien, że będzie ona oparta na decyzjach podjętych na szczycie NATO w Hadze [Waszyngtonie],” mówi Kristersson.
Obecna decyzja obronna została podjęta w grudniu (brak podanego roku, co jest nieprecyzyjne; należy doprecyzować, np. „w grudniu ubiegłego roku” lub „w grudniu 2023”). Rząd analizuje, które elementy tej decyzji można przyspieszyć. Kristersson nie wyklucza również zwiększenia środków na obronność w wiosennej nowelizacji budżetu.
Zgoda partii politycznych na zbrojenia
Premier Kristersson wyraził zadowolenie z szerokiego porozumienia między partiami politycznymi w kwestii wzmocnienia obronności. „To szerokie porozumienie jest dość wyjątkowe na świecie, gdy polaryzacja i ekstremizm charakteryzują debatę polityczną w wielu krajach.”
Przed spotkaniem liderzy wszystkich partii parlamentarnych wyrazili poparcie dla wzmocnienia szwedzkiej obrony:
- Magdalena Andersson (Socjaldemokraci – S): „Nie ma czasu do stracenia.”
- Jimmie Åkesson (Szwedzcy Demokraci – SD): „Czuję, że istnieje zwarte poparcie dla zbrojeń i że będą one musiały kosztować. Musimy przedyskutować kwestię finansowania.”
- Nooshi Dadgostar (Partia Lewicy – V): Podkreśla znaczenie obrony totalnej, obejmującej nie tylko wojsko, ale także infrastrukturę cywilną (np. koleje, szpitale).
Kontekst międzynarodowy: Szczyty UE i NATO, wsparcie dla Ukrainy
Spotkanie liderów partii odbyło się po czwartkowym szczycie UE w Brukseli, gdzie poparto plan Komisji Europejskiej dotyczący pozyskania 800 mld euro na wzmocnienie obronności Europy. Nie ogłoszono jednak nowych zobowiązań dotyczących zwiększenia pomocy dla Ukrainy, po wstrzymaniu dostaw przez USA.
Kristersson uczestniczył również w niedzielnym szczycie w Londynie, na którym omawiano gwarancje bezpieczeństwa dla Ukrainy w przypadku porozumienia pokojowego oraz francuską propozycję zawieszenia broni.
