Kto może wziąć ślub na terenie Szwecji?
W praktyce prawo do ślubu w Szwecji przysługuje każdej osobie dorosłej która wyraża na zaślubiny zgodę. Nie musisz być obywatelem Szwecji – możesz nawet przyjechać na ślub „wyjazdowy” i urządzić ceremonię jako mieszkaniec Polski (lub innego kraju). Zawarcie małżeństwa przysługuje również parom jednopłciowym.
Gdy w 2009 roku umożliwiono śluby osobom homo- i biseksualnym, Szwecja była piątym krajem w Europie, który zalegalizował takie małżeństwa.
W przypadku związków jednopłciowych, gdy żadna ze stron nie posiada obywatelstwa szwedzkiego, przynajmniej jeden z partnerów musi być obywatelem takiego kraju, w którym małżeństwa homoseksualne/związki partnerskie są legalne.
Urzędnicy kościelni, księża, rabinowie i imamowie mogą odmówić udziału w takiej ceremonii i nie udzielić ślubu parze osób o tej samej płci. Inaczej sytuacja wygląda w przypadku urzędników odpowiedzialnych za zarejestrowanie ceremonii ślubnej – te osoby nie mogą odmówić parze homoseksualnej małżeństwa.
Sondaż z 2013 r. pokazał, że 81 proc. Szwedów popiera małżeństwa osób LGBT.
💍 👇🏼
Dlaczego warto poślubić partnera/partnerkę właśnie w Szwecji?
Powodów jest wiele i nie wiążą się one jedynie z urokami szwedzkiej natury.
Istotny dla szwedzkiego prawa jest przepis o „sambolagen”. Jest to ustawa dotycząca kohabitacji, wspólnoty własnej w związku dwóch osób oraz opieki nad dziećmi.
Istnieje też tak zwany „kodeks małżeński”, który daje partnerom dodatkowe zabezpieczenie w wypadku śmierci jednej ze stron (lub, po prostu, zakończenia związku). Przykład: gdy związek się rozpadnie, dobytek obu partnerów jest dzielony równo. Tyczy się to m.in. samochodów czy nieruchomości (jak domki letniskowe).
Kiedy małżeństwo decyduje się na rozwód, nie ma obaw jeśli chodzi o opiekę nad dzieckiem. Opiekunami zostają zarówno mąż, jak i żona. W przypadku związków objętych przepisami „sambolagen” opieka automatycznie zostaje przyznana rodzicielce – matce. Ojciec też ma do niej prawo, ale musi najpierw potwierdzić swoje rodzicielstwo prawnie, a potem ubiegać się o opiekę wspólną.
Małżeństwo nie ma jednak żadnego związku z przyznaniem obywatelstwa. Jeśli dana osoba – która poślubiła rodowitego Szweda/rodowitą Szwedkę – decyduje się na przeprowadzkę do tego kraju, nie otrzyma automatycznie obywatelstwa szwedzkiego. Akt małżeństwa nie jest kryterium uprawniającym do otrzymania wizy partnerskiej. Kluczową kwestią dla urzędników jest to, czy para mieszkała wcześniej razem oraz jaki jest jej wspólny dochód.
💐👇🏼
Istotne dokumenty.
Podobnie jak w innych krajach po zatwierdzeniu związku małżeńskiego partnerzy otrzymują akt ślubu. Dostaniemy go w Urzędzie Skarbowym (Skatteverket), gdzie najpierw trzeba złożyć specjalny wniosek (hindersprövning). Skatteverket musi potwierdzić, że małżonkowie mają więcej niż 18 lat i nie brali wcześniej ślubu z nikim innym.
Jeśli partnerzy nie są zarejestrowani w ewidencji ludności (folkbokförd), czyli inaczej nie mają własnego osobistego numeru identyfikacyjnego, będą musieli udowodnić swoją tożsamość oraz aktualny stan cywilny. A w tym pomóc może już odpowiedni organ w kraju, z którego dana osoba pochodzi.
Akt ślubu nosi w języku szwedzkim nazwę „vigselintyg”.
Certyfikat jest ważny przez cztery miesiące od daty wydania. Jego przetworzenie i realizacja może zająć dłuższą chwilę. Wniosek o ten dokument należy więc złożyć z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem. Wniosek można pobrać ze strony Urzędu Skarbowego (w jęz. szwedzkim). Na stronie skatteverket.se znajdują się wszelkie potrzebne informacje po angielsku.
💍 👇🏼
Ceremonia – kościelna czy cywilna?
Podjąłeś decyzję o ślubie? Super. Teraz zdecyduj, jaka ceremonia Cię interesuje.
Para może się pobrać na dwa sposoby. Pierwszy jest ślub kościelny, którego udziela np. ksiądz lub rabin. Jest też opcja dla osób, które nie cenią sobie wartości religijnych. W ceremonii cywilnej udział bierze urzędnik wyznaczony przez zarząd powiatu. Więcej informacji na temat ślubu kościelnego oraz cywilnego udzielają np. władze gminy.
Szwedzka Agencja Służb Prawnych, Finansowych i Administracyjnych (Kammarkollegiet) prowadzi rejestr wspólnot religijnych i urzędników zatwierdzonych w obrębie każdej grupy wyznaniowej. Małżeństwa, które zostają „zatwierdzone” przez osobę nieposiadającą odpowiedniej mocy prawnej mogą zostać uznane za nieważne.
Listę urzędników i wspólnot, które mogą udzielać ślubów, znajdziecie tutaj.
Rozmawiając z kapłanem/urzędnikiem stanu cywilnego, możemy omówić, jak nasz ślub będzie wyglądał (np. czy będzie prowadzony w języku szwedzkim, czy angielskim).
Możliwe są przemówienia osób bliskich – rodziców, rodzeństwa, przyjaciół.
Jeśli przyszli małżonkowie nie chcą planować swojego ślubu samodzielnie – bo na przykład jest to dla nich zbyt duże wyzwanie – mogą skorzystać z pomocy wedding plannera.
Pod koniec ceremonii odpowiednio wytypowany urzędnik przedstawia parze akt małżeństwa (vigselbevis), a także wypełnia dowód zawarcia małżeństwa (intyg för vigsel), który trafia później do Urzędu Skarbowego.
Po ślubie partnerzy mogą zmienić swoje nazwisko.
🎉 👇🏼
Jakich kosztów się spodziewać?
Średni koszt ceremonii ślubnej wzrósł w Szwecji w ostatnich latach – podobnie zresztą, jak w wielu państwach zachodnich. Pary częściej decydują się na bogate śluby, z otwartymi barami, liczną obsługą. Płacą też za suknie i garnitury od najlepszych projektantów.
Wydanie dokumentów hindersprövning nic nie kosztuje. Zdarza się tak, że bezpłatny jest też przebieg kościelnej części ceremonii – choć w Polsce wydaje się to nie do pomyślenia. Do sytuacji takich dochodzi, gdy małżonkowie są praktykującymi członkami Kościoła Szwedzkiego.
By jednak poznać pełny obraz sytuacji i zorientować się, jakie są średnie koszty ceremonii – w całym jej zakresie – należy skontaktować się ze związkiem religijnym, który będzie współodpowiedzialny za przebieg ślubu.
Śluby cywilne są zazwyczaj bezpłatne lub podlegają opłacie administracyjnej. Ta wynosi mniej więcej 500 koron (~200 PLN). Zdarza się, że para jest proszona o pokrycie kosztów podróży urzędnika w przypadku, gdy ceremonia odbywa się poza Ratuszem.
