Szwedzki bank centralny, Riksbank, stoi w obliczu wyjątkowego wyzwania, które mogłoby brzmieć jak żart primaaprilisowy: zwrócił się do swojego głównego właściciela, szwedzkiego parlamentu, z prośbą o dodatkowe 44 miliardy koron szwedzkich na przywrócenie „rozsądnej” wielkości kapitału własnego. Sytuacja ta ma swoje korzenie w historii i obecnych wyzwaniach ekonomicznych, stawiając Riksbank w centrum debaty o jego przyszłości i niezależności.
Ponad 350 lat temu, Szwecja, będąc pierwszym krajem w Europie, który wprowadził banknoty, a także pionierem w zakładaniu banków centralnych, staje przed podobnym wyzwaniem finansowym, z którym zmagał się jej pierwowzór, Stockholms Banco. Dzisiejszy kryzys wypłacalności Riksbanku przywodzi na myśl jego początki, kiedy to musiał zwrócić się o pomoc do państwa po niepowodzeniach finansowych.
Obecne trudności Riksbanku wynikają z dużych strat poniesionych na skutek programów „luzowania ilościowego”, które miały stymulować gospodarkę poprzez masowy zakup obligacji rządowych i innych papierów wartościowych. Gwałtowny wzrost stóp procentowych w 2022 roku doprowadził do spadku wartości gigantycznego portfela obligacji Riksbanku, bezpośrednio wpływając na jego kapitał własny.
Dyskusja na temat tego, jak duże rezerwy kapitałowe powinien posiadać Riksbank, doprowadziła do rozłamu między różnymi władzami szwedzkimi. Propozycje zmian, w tym te przedstawione przez ekonomistę Harry’ego Flama, sugerują ograniczenie wielkości rezerwy walutowej prawnie i zapewnienie Riksbankowi stałego, inflacyjnie zabezpieczonego kapitału własnego. Flam argumentuje, że takie środki wzmocniłyby niezależność finansową banku centralnego, eliminując potencjalne konflikty z parlamentem i innymi organami.
Sytuacja, w której znalazł się Riksbank, podkreśla ważność debaty na temat roli i niezależności banków centralnych w nowoczesnych gospodarkach. Dodatkowo, rzuca światło na wyzwania związane z polityką pieniężną i finansową, zwłaszcza w obliczu niespodziewanych zmian ekonomicznych.
Decyzja Riksdagu i rządu szwedzkiego, jak zareagować na prośbę Riksbanku, będzie miała długofalowe konsekwencje dla stabilności finansowej kraju i zaufania do szwedzkiej waluty. Jak zauważył Flam, odpowiednia reakcja może zabezpieczyć nie tylko przyszłość Riksbanku, ale również zapewnić, że Szwecja pozostanie na czele innowacji finansowych i bankowości centralnej.
- Szwecja odkłada powiększenie armii: Cel 12 000 poborowych przesunięty
- Spodziewany wzrost popytu na torby plastikowe po zniesieniu podatku w Szwecji
- Trzy niepokojące wydarzenia z ubiegłej nocy w Szwecji
- Szwedzka Agencja Konsumentów wzywa do zakazu niektórych połączeń telefonicznych
- Fińskie ostrzeżenie: Zachód może ograniczyć wsparcie dla Ukrainy