Dziesiątki tysięcy kobiet w Szwecji mogą potrzebować dodatkowych badań w kierunku raka szyjki macicy. Powodem są zmiany w programie przesiewowym – wcześniejsze testy cytologiczne mogą nie być wystarczające, co niesie ryzyko przeoczenia części przypadków.
Co roku kobiety w wieku od 23 do 70 lat są zapraszane na regularne badania. W 2024 roku udział w programie wzięło ponad trzy miliony osób. System ten działa od lat 60. i przez długi czas opierał się wyłącznie na cytologii, czyli analizie komórek pod kątem zmian nowotworowych.
Dlaczego wprowadzono testy HPV?
W ostatnich latach badania wykazały, że wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) odgrywa kluczową rolę w rozwoju raka szyjki macicy. Dlatego do programu dodano testy cytologiczne wykrywające HPV.
– To znacznie bardziej czuła metoda, ponieważ pozwala znaleźć przyczynę, a nie tylko skutki – podkreśla Miriam Elfström, przewodnicząca krajowej grupy ds. profilaktyki raka szyjki macicy.
Od czerwca 2024 roku obowiązują nowe zasady. Kobiety, które miały jedynie cytologię, nie są już uznawane za w pełni przebadane. Powinny otrzymać propozycję wykonania testu HPV „tak szybko, jak to możliwe”.
Zmiana zaleceń zgodna z przepisami UE
Nowe wytyczne są częścią krajowego programu profilaktyki raka szyjki macicy i wpisują się w regulacje obowiązujące w całej Unii Europejskiej. O sprawie jako pierwsze poinformowało pismo Dagens Medicin.
Test HPV został zalecony kobietom powyżej 30. roku życia już w 2015 roku, a od 2022 roku obejmuje także młodsze pacjentki.
Ile kobiet nie wykonało testu?
Według danych z 2024 roku ponad 76 tysięcy kobiet nie zgłosiło się na badania przesiewowe. Znacznie większa grupa, licząca ponad pół miliona, nie poddała się testowi HPV.
Jeśli ktoś nie jest pewien, jaki rodzaj badania przeszedł, może sprawdzić to w otrzymanych wynikach. – Wszystkie osoby, które nie miały testu HPV, otrzymają propozycję wykonania go w najbliższym terminie. Ważne, aby skorzystać z tego zaproszenia, ponieważ nowy test jest bezpieczniejszy i skuteczniejszy – podkreśla Miriam Elfström.
Jak wygląda procedura badań?
Na badania nie można zapisać się samodzielnie – odbywają się one na podstawie oficjalnego wezwania. Wyjątkiem są sytuacje, gdy pacjentka odczuwa niepokojące objawy. W takim przypadku zawsze należy zgłosić się do lekarza, który może zlecić badanie poza programem przesiewowym.