Jesienne przemówienie Jimmiego Åkessona stało pod hasłem „zmiany paradygmatu” i mobilizacji obozu rządzącego przed wyborami 2026. Lider Szwedzkich Demokratów (SD) mówił, że „debata toczy się dziś na naszej połowie boiska” i że „to my musimy dopilnować zwycięstwa naszej strony”. Relacjonowały to m.in. „Svenska Dagbladet” po wystąpieniu na 10-leciu młodzieżówki Ungsvenskarna w Siggesta Gård.
Oś przemówienia: przestępczość, „dowożenie” i własne ramy debaty
Åkesson wskazywał, że SD „prowadzi”, a inne ugrupowania podążają, co uznał za efekt „zmiany paradygmatu” w polityce. Podkreślił konieczność dowiezienia zapisów porozumienia z Tidö i utrzymania twardego kursu w polityce karnej oraz integracyjnej. Wystąpienie miało charakter mobilizacyjny, z akcentem na to, by „utrzymać lewicę i partie określane jako ‘ekstremistyczne’” z dala od władzy.
Co w tle: narzędzia antyprzestępcze i spór o odpowiedzialność karną nieletnich
W ostatnich latach przyjęto w Szwecji tzw. „visitationszoner” (strefy kontroli osobistej), które poszerzają uprawnienia policji w wyznaczonych obszarach. Zmiana obowiązuje od wiosny 2024 r. i bywa wskazywana przez prawicę jako element „twardego” kursu.
W 2025 r. liderzy Tidö – w tym Åkesson – zadeklarowali zamiar obniżenia wieku odpowiedzialności karnej do 13 lat przy najcięższych przestępstwach, o czym informowały media publiczne i Kancelaria Premiera. Propozycja wzbudziła szeroką dyskusję w środowisku prawniczym.
Więzienia i miejsca za granicą: polityka faktów dokonanych
Równolegle rząd – przy rosnących deficytach miejsc – zrealizował plan czasowego wynajmu pojemności więziennej za granicą. W czerwcu 2025 r. podpisano umowę z Estonią o wynajmie do 600 miejsc w Tartu. Kriminalvården przygotowuje logistykę transferów, a rozwiązanie ma złagodzić presję w krajowym systemie.
Strategia na 2026: mobilizacja własnego elektoratu
W ocenie mediów celem wystąpienia było wzmocnienie wiary w „dowożenie” reform zapisanych w Tidö i scementowanie agendy wokół porządku publicznego. Jednocześnie sondaże SVT/Verian pokazują, że opozycja w październiku 2025 r. powiększyła przewagę, a wiosną odnotowano najwyższy od 12 lat odsetek wyborców niezdecydowanych – z największą niepewnością wśród młodych kobiet. Ten kontekst tłumaczy deklaracje Åkessona o skupieniu się na grupach, w których SD „już jest silne”.
Ofensywa ram, defensywa skali
Jesienne przemówienie Jimmiego Åkessona było spójne z dotychczasową strategią SD: narzucić ramy sporu i utrzymać oś debaty na porządku publicznym. Politycznie to ruch rozsądny wobec rosnącej przewagi opozycji i wysokiego udziału niezdecydowanych. Ryzykiem jest jednak „płaskość” przekazu poza bezpieczeństwem oraz luka w zasięgu do młodych kobiet. Jeśli SD nie poszerzy języka w sprawach usług publicznych, gospodarki i codziennych kosztów, sama mobilizacja własnej bazy może nie wystarczyć.
