Pod koniec października 2024 roku w Szwecji zostanie wprowadzony nowy model handlu energią elektryczną, co może oznaczać drastyczny wzrost cen dla konsumentów. Svenska kraftnät, operator systemu przesyłowego, wprowadzi tzw. model obliczania przepływu, który ma na celu zwiększenie transferu energii elektrycznej między krajami. Zmiana ta wynika z rozporządzenia Unii Europejskiej i ma na celu poprawę wydajności sieci elektroenergetycznych, ale jednocześnie może wpłynąć na wzrost kosztów energii elektrycznej w Szwecji.
Nowy model handlu energią – co to oznacza?
Nowy model ma umożliwić lepsze zarządzanie przepływem energii w sieciach elektroenergetycznych. Dzięki temu zwiększy się eksport energii elektrycznej z Szwecji, co w teorii powinno przynieść korzyści producentom energii. Dla konsumentów, zwłaszcza w północnej Szwecji, może to jednak oznaczać wyższe rachunki za prąd. Firma Bixia, zajmująca się handlem energią, ostrzega, że zwiększony eksport może prowadzić do wzrostu cen energii elektrycznej w kraju.
„Nowy model jest korzystny dla producentów energii, ale dla konsumentów może oznaczać wzrost cen, szczególnie w północnej Szwecji” – wyjaśnia Bixia w swoim oświadczeniu.
Eksperci ostrzegają przed podwyżkami cen energii w Szwecji
Według ekspertów, na których powołuje się Svenska Dagbladet, średnie ceny energii elektrycznej mogą wzrosnąć w całym kraju. Jan Rönnbacka, ekspert ds. rynku energii z Fortum, wskazuje, że nowy model handlu energią może doprowadzić do gwałtownych podwyżek. Jako przykład podaje sytuację z 5 stycznia, kiedy to ceny energii były wyjątkowo wysokie. Gdyby obowiązywał nowy model, byłyby one trzykrotnie wyższe niż obecnie.
Opozycja domaga się wstrzymania zmian
W odpowiedzi na planowane zmiany w handlu energią, socjaldemokraci w Szwecji apelują o wstrzymanie wprowadzenia nowego modelu. Fredrik Olovsson, rzecznik ds. polityki energetycznej Partii Socjaldemokratycznej, wyraził swoje zaniepokojenie na platformie X (dawniej Twitter), wzywając rząd do przeprowadzenia szerszej analizy skutków nowego systemu.
„Wstrzymajmy się i przeprowadźmy dokładniejszą analizę. Wyższe ceny energii elektrycznej nie są tym, czego Szwecja potrzebuje” – napisał Olovsson.
W przypadku, gdy nowy model wejdzie w życie, Olovsson domaga się, aby rząd wprowadził rekompensaty finansowe dla użytkowników energii elektrycznej, którzy odczują wzrost cen.
Wezwania do całkowitego zatrzymania nowego modelu
Malin Johansson, ekspert ds. energii w szwedzkiej organizacji Innovation and Chemical Industries (IKEM), wzywa do całkowitego zatrzymania nowego modelu. W artykule opublikowanym w gazecie Sydsvenskan, Johansson podkreśla, że rząd powinien wybrać inny moment na wprowadzenie takiej zmiany lub rozważyć alternatywny model obliczania cen energii.
„Rząd musi powstrzymać szokowy wzrost cen energii elektrycznej i chronić konsumentów” – napisała Johansson.
Co na to Svenska kraftnät?
Svenska kraftnät, odpowiedzialna za zarządzanie systemem elektroenergetycznym w Szwecji, broni wprowadzenia nowego modelu. Podkreśla, że system był testowany przez około 1,5 roku i przyniósł pozytywne rezultaty w zakresie zarządzania przepływem energii i zmianami cen z godziny na godzinę.
„Wyniki testów dają dobry obraz tego, jak ceny energii mogą się zmieniać z dnia na dzień. Jednak nie możemy ich używać jako prognozy na dłuższe okresy, ponieważ popyt i podaż energii elektrycznej stale się zmieniają” – oświadczyło Svenska kraftnät.
W sierpniu 2024 roku ceny energii elektrycznej mogłyby być o 4% wyższe w północnych regionach Szwecji (obszar elektroenergetyczny 1), a o 5% droższe w obszarze 3. Natomiast mieszkańcy południowej Szwecji (obszar elektroenergetyczny 4) mogliby odczuć spadek cen nawet o 26%.
Nowy model handlu energią elektryczną, który zostanie wprowadzony w Szwecji, budzi wiele kontrowersji. Choć jego celem jest poprawa wydajności systemu elektroenergetycznego i zwiększenie eksportu energii, istnieją obawy, że doprowadzi on do znacznych podwyżek cen prądu dla szwedzkich konsumentów. Eksperci ostrzegają, że rachunki za energię mogą wzrosnąć, zwłaszcza w północnej części kraju.
Opozycja i niektórzy eksperci energetyczni apelują do rządu o wstrzymanie wprowadzenia nowego modelu lub jego całkowite zatrzymanie. Rząd będzie musiał podjąć decyzję, czy kontynuować planowane zmiany, czy poszukać innych rozwiązań, aby chronić konsumentów przed szokującym wzrostem cen energii w Szwecji.
- Donald Trump chwali szwedzki system szkolnictwa
- Finlandia: Sześcioletni chłopiec zginął w wypadku na placu budowy
- Strzelanina w centrum handlowym w Szwecji: Jeden mężczyzna postrzelony, jedna osoba aresztowana
- Kierowca ze Sztokholmu może zapłacić grzywnę w wysokości 27 000 koron za niezawiadomienie o kolizji z jeleniem
- Wzrost czynszów w Szwecji: wynajem mieszkań staje się coraz droższy