W poniedziałek w centrum Sztokholmu doszło do potężnego wybuchu, w wyniku którego uszkodzony został budynek i kilka samochodów. Policja uznała eksplozję za „specjalny incydent” – w listopadzie ubiegłego roku nazwano tak również serię strzelanin i detonacji. Dlaczego wypadki te są „specjalne” i co to właściwie oznacza?
„Incydent specjalny” to w języku szwedzkim särskild händelse. Pod terminem tym kryją się wydarzenia nagłe i niemożliwe do przewidzenia, z których skutkami musi sobie poradzić specjalnie wydzielony oddział policji. W poradzeniu sobie z pokłosiem np. eksplozji czy strzelaniny potrzebne są też odpowiednie środki.
Odpowiednio dobrana grupa zadaniowa ma skupić się na określonym problemie – w przypadku Östermalm jest to ustalenie przyczyn eksplozji. Naczelny dowódca oddziału korzysta ponadto z dodatkowych uprawnień do podejmowania decyzji i przydzielania zasobów swoim podwładnym.
Zajmując się „incydentami specjalnymi”, szwedzkie służby bezpieczeństwa publicznego otrzymują szerszy dostęp do funkcjonariuszy o specjalistycznych umiejętnościach. Ponadto, gdy wykwalifikowani policjanci biorą udział w takich dochodzeniach, pozostali są mniej obciążeni i mogą skupić się na mniej alarmujących operacjach.
Czas pracy specjalnej grupy zadaniowej różni się w zależności od incydentu. W przypadku eksplozji w Östermalm powiedziano, że dochodzenie może trwać do sześciu miesięcy, choć może zostać ono ukończone wcześniej.
Operacje särskild händelse mogą być prowadzone przez policję miejską lub regionalną albo przez organ ogólnokrajowy – wówczas do pracy zostaje włączona grupa szybkiego reagowania NOA. Incydent w Östermalm był na tyle poważny, że wymagana jest właśnie interwencja Nationella Operativa Avdelningen.
To nie pierwszy przypadek, kiedy operacja särskild händelse organizowana jest na skalę całego kraju. Wcześniej NOA badała przyczyny zamachu terrorystycznego w Sztokholmie (kwiecień 2017) oraz pożarów leśnych (lato 2018). Narodowy Wydział Operacyjny był też odpowiedzialny za bezpieczeństwo Baracka Obamy podczas wizyty w Szwecji w 2013 roku.