Rząd Szwecji chce umożliwić swobodniejszą wymianę informacji między organami państwowymi. Celem jest skuteczniejsza walka z oszustwami i przestępczością. Jednak nowy projekt ustawy wywołał falę krytyki.
Co zakłada nowa ustawa?
Zgodnie z propozycją, do prawa zostanie wprowadzony ogólny przepis znoszący zasadę tajemnicy służbowej między wszystkimi organami państwowymi, regionami i gminami. Oznacza to, że informacje o osobach fizycznych będą mogły być udostępniane, jeśli pomoże to w:
- prowadzeniu dochodzeń,
- wykrywaniu przestępstw,
- ujawnianiu nieprawidłowych wypłat.
Minister sprawiedliwości Gunnar Strömmer (M) podkreśla wagę zmian:
– To bardzo ważny krok, który dziś podejmujemy. Informacje posiadane przez jedną instytucję są często decydujące dla skutecznego działania innej.
Praktyczne zastosowanie nowych przepisów
Wymiana danych ma obejmować m.in.:
- współpracę między szkołami, służbami socjalnymi, policją i urzędami,
- przekazywanie informacji między gminami przy przeprowadzce osoby.
Nowe regulacje mają pomóc m.in. w walce z tzw. przestępczością socjalną. W kwietniu wprowadzono już przepisy nakładające na szkoły i służby socjalne obowiązek przekazywania informacji policji.
Gdzie będą granice ujawniania informacji?
Nie wszystkie dane będą mogły być swobodnie przekazywane. Wrażliwe informacje, np. z zakresu ochrony zdrowia, wciąż będą objęte ochroną. Zanim jakiekolwiek informacje zostaną udostępnione, urzędnicy będą musieli dokonać wyważenia interesów.
Krytyka: zagrożenie dla prywatności i zaufania
Nowy projekt budzi poważne obawy wśród organizacji zajmujących się ochroną prywatności. Wskazują one na ryzyko:
- zbyt szerokiego przekazywania danych,
- naruszenia podstawowych praw obywatelskich,
- osłabienia ochrony prywatności.
Szczególnie krytyczne stanowisko zajęło Stowarzyszenie Akademików SSR, zrzeszające pracowników socjalnych. Przewodnicząca Heike Erkers ostrzega:
– Zbyt wiele osób nie zwróci się o pomoc do służb socjalnych, jeśli będzie wiedziało, że wszystkie informacje na ich temat trafią bezpośrednio do policji.
Zdaniem SSR nowe przepisy mogą „zniszczyć zaufanie” do instytucji publicznych, co wpłynie negatywnie na osoby potrzebujące wsparcia.
Kiedy zmiany wejdą w życie?
Jeśli proces legislacyjny przebiegnie zgodnie z planem, nowe przepisy zaczną obowiązywać 1 grudnia 2025 roku.
