Minister finansów Szwecji, Elisabeth Svantesson (Umiarkowana Partia Koalicyjna – M), zapowiedziała, że Szwecja będzie musiała zaciągnąć miliardowe pożyczki, aby sfinansować szybką rozbudowę sił zbrojnych. Jest to związane z niepewną sytuacją międzynarodową i nowymi, wyższymi celami Sojuszu Północnoatlantyckiego (NATO) w zakresie wydatków na obronność.
“Będziemy musieli pożyczać przez kilka lat, aby szybko osiągnąć niezbędny poziom,” mówi Svantesson. “Mówimy o bardzo dużych kwotach, wielu miliardach.”
Minister podkreśla jednak, że oprócz pożyczek, konieczne jest stabilne finansowanie w dłuższej perspektywie. Od 2027 roku zmiany w zasadach budżetu państwa mają uwolnić dodatkowe środki. Svantesson wskazuje również na potrzebę priorytetyzacji wydatków i realokacji środków w budżecie. Rząd liczy również na wyższy wzrost gospodarczy. “Pół procent wyższy wzrost daje nam 15 miliardów koron szwedzkich miejsca na reformy.”
Nowe cele NATO i szwedzkie wydatki na obronność:
- Obecny cel NATO: Co najmniej 2% PKB na obronność (obowiązuje od 2014 roku).
- Spodziewany nowy cel NATO (ma zostać ustalony na szczycie NATO latem): Wspomina się o poziomach od 3% do 5% PKB.
- Obecne wydatki Szwecji: Szwecja zmierza w kierunku 2,6% PKB.
- Szacunkowe dodatkowe wydatki przy celu 3,5% PKB: Około 60-70 miliardów SEK rocznie, dodatkowo do obecnych wydatków (około 140 miliardów SEK rocznie).
Argumenty za zwiększeniem wydatków na obronność:
- Niepewność co do wsparcia USA: “Nie wiemy, jak będzie wyglądało wsparcie ze strony USA, ani jak będzie ono wyglądało na granicy z Ukrainą.”
- Bezpieczeństwo Szwecji: “Najważniejszą rzeczą, jaką musimy zrobić, jest zapewnienie bezpieczeństwa Szwedom i naszemu krajowi.”
Propozycje opozycji i stanowisko rządu
Socjaldemokraci (Socialdemokraterna) zaproponowali utworzenie funduszu obrony totalnej z 250 miliardami SEK oraz wprowadzenie podatku awaryjnego dla zamożniejszych gospodarstw domowych. Rząd odrzuca możliwość wprowadzenia nowych “szkodliwych” podatków, co zapowiedzieli minister finansów i premier Ulf Kristersson.
Rząd przedstawi plan finansowania rozbudowy sił zbrojnych 15 kwietnia, w ramach wiosennej nowelizacji budżetu. Svantesson zaznacza, że istnieje szerokie porozumienie między partiami politycznymi co do konieczności wzmocnienia szwedzkiej obrony.
