W obliczu rosnących zagrożeń rząd rozważa stworzenie nowej struktury analityczno-wywiadowczej. To jedna z głównych rekomendacji raportu Carla Bildta.
W piątek Carl Bildt, były premier i minister spraw zagranicznych Szwecji, zaprezentował raport z przeglądu krajowej działalności wywiadowczej. Dokument zawiera rekomendację utworzenia nowej cywilnej agencji wywiadowczej, która miałaby działać niezależnie i podlegać bezpośrednio rządowi.
– Mamy dziś do czynienia z poważniejszym i jednocześnie bardziej złożonym zagrożeniem – powiedział Bildt podczas konferencji prasowej, przekazując raport ministrowi obrony Pålowi Jonsonowi (M).
Obecny system wymaga zmian
Obecnie za działalność wywiadowczą w Szwecji odpowiadają dwie instytucje: Służba Bezpieczeństwa (Säpo) oraz Wojskowa Służba Wywiadowcza (Must). Must dostarcza informacje głównie na potrzeby sił zbrojnych i rządu. Zdaniem Bildta ten model się zdezaktualizował – jako przykład wskazuje m.in. błędne oceny Must z początków pełnej inwazji Rosji na Ukrainę.
Nowa agencja – brytyjski model zamiast CIA
Według propozycji, nowa jednostka miałaby przypominać brytyjską Joint Intelligence Organisation (JIO), a nie amerykańską CIA. Głównym zadaniem agencji nie byłoby prowadzenie operacji terenowych, lecz analiza i przetwarzanie informacji, częściowo również ich gromadzenie.
– To ma być niezależna agencja analityczna, krajowy zasób dla rządu – zaznaczył Bildt.
Poparcie ze strony Säpo
Propozycja została dobrze przyjęta przez Służbę Bezpieczeństwa Państwowego (Säpo). Jej szefowa Charlotte von Essen przyznała, że podziela ocenę sytuacji i popiera potrzebę wdrożenia ustawy o służbach bezpieczeństwa, wzorowanej na przepisach obowiązujących w innych krajach europejskich.
– Z zadowoleniem przyjmujemy, że autor raportu zgadza się z naszym stanowiskiem – przekazała von Essen w komunikacie prasowym.
Pierwszy taki przegląd od lat 90.
Obecny raport to efekt przeglądu działalności wywiadowczej, który rząd powołał jesienią 2023 roku w kontekście pogarszającej się sytuacji międzynarodowej i wzrostu zagrożeń dla Szwecji. Ostatni tak szeroki przegląd systemu wywiadowczego miał miejsce w latach 90.
