Szwedzkie społeczeństwo stoi w obliczu poważnych zmian demograficznych – wynika z najnowszego, dość ponurego raportu Głównego Urzędu Statystycznego (SCB). Kluczowe wnioski? W 2024 roku odnotowano historycznie niski wskaźnik urodzeń, podczas gdy odsetek osób starszych stale rośnie, a liczba zgonów przewyższa liczbę narodzin.
Mniejsza imigracja i rekordowo niska dzietność oznaczają, że wzrost populacji Szwecji wyraźnie spowolnił. Prognozy SCB wskazują, że do 2030 roku liczba mieszkańców wzrośnie o mniej niż 90 000 osób, osiągając poziom 10,7 miliona. „Oczekuje się, że więcej osób umrze niż się urodzi, ale ponieważ więcej osób imigruje niż emigruje, populacja nadal będzie nieznacznie rosła” – czytamy w komunikacie SCB.
Historycznie niska liczba dzieci na kobietę
W 2024 roku wskaźnik dzietności, czyli przeciętna liczba dzieci przypadająca na jedną kobietę, osiągnął najniższy poziom w historii pomiarów i wyniósł zaledwie 1,43. Co więcej, po raz pierwszy od 2003 roku liczba urodzonych dzieci spadła poniżej 100 000.
Prognozy na najbliższe 5 lat nie przewidują znaczącej poprawy – liczba urodzeń ma utrzymywać się na podobnym poziomie, nieco ponad 98 000 rocznie.
Piramida wieku się odwraca: Mniej młodych, coraz więcej seniorów
Te trendy znajdują odzwierciedlenie w zmieniającej się strukturze wiekowej społeczeństwa. Dane SCB pokazują wyraźne przesunięcie w tzw. piramidzie wieku – baza (najmłodsze roczniki) staje się coraz węższa, podczas gdy górne partie (osoby starsze) systematycznie się poszerzają.
Efekt dużych pokoleń kształtuje przyszłość
Na obecną i przyszłą strukturę demograficzną wpływają również losy licznych pokoleń urodzonych w przeszłości:
- Osoby urodzone w latach 60. XX wieku (tzw. „60-talisterna”) właśnie osiągnęły lub wkrótce osiągną wiek emerytalny.
- Duże roczniki urodzone około 1990 roku („90-talisterna”) do 2030 roku wejdą w wiek 40 lat.
- Jednocześnie liczny wyż demograficzny z lat 40. XX wieku („40-talisterna”) wkracza obecnie w wiek 80 lat, co dodatkowo zwiększa populację seniorów.
Wyzwania demograficzne przed Szwecją
Rekordowo niski wskaźnik urodzeń w połączeniu z rosnącą długością życia i starzeniem się licznych powojennych pokoleń stawia przed Szwecją poważne wyzwania społeczne i ekonomiczne. Utrzymanie obecnego modelu państwa opiekuńczego, finansowanie systemu emerytalnego i zapewnienie opieki zdrowotnej dla rosnącej liczby seniorów będzie wymagało trudnych decyzji i adaptacji w nadchodzących latach.
