To największy jak dotąd jednorazowy pakiet pomocy wojskowej przekazany przez Szwecję od początku pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę. – „Rosja ma inicjatywę w wojnie i musimy wesprzeć Ukrainę, aby przełamać ten trend” – powiedział minister obrony Pål Jonson (Moderaterna) podczas konferencji prasowej, na której pakiet zaprezentowały partie tworzące rząd (Moderaterna, Chrześcijańscy Demokraci, Liberałowie) oraz współpracujący z nimi Szwedzcy Demokraci.
Co zawiera pakiet o wartości 16 mld SEK?
- Ponad 9 mld SEK: Na zakup nowego sprzętu i uzbrojenia dla Ukrainy. Zamówienia będą realizowane głównie w szwedzkim, ale także europejskim przemyśle obronnym. Dostawy mają następować sukcesywnie w ciągu 24 miesięcy. „Szacujemy, że około 70 procent może zostać dostarczone w 2025 roku, a reszta w 2026” – sprecyzował minister Jonson. Potencjalne zakupy mogą obejmować amunicję artyleryjską, systemy obrony powietrznej, drony, sprzęt morski, wyposażenie dla piechoty czy środki łączności satelitarnej (szczegóły po podpisaniu umów).
- 5 mld SEK: Na wsparcie ukraińskiego przemysłu obronnego poprzez wpłaty do funduszy pomocowych oraz bezpośrednie płatności.
- 500 mln SEK: Darowizna sprzętu bezpośrednio z magazynów szwedzkich sił zbrojnych, w tym m.in. karabinów maszynowych, amunicji i pojazdów do transportu medycznego.
- 500 mln SEK: Na konserwację i utrzymanie sprzętu już wcześniej przekazanego przez Szwecję, np. bojowych wozów piechoty CV90 (Stridsfordon 90).
Krytyczny etap wojny i presja na sojuszników
Minister obrony Pål Jonson podkreślił znaczenie wsparcia w obecnej fazie konfliktu. – „Jesteśmy teraz na krytycznym etapie wojny i skupiamy się na wspieraniu Ukrainy tak bardzo, jak to możliwe, aby mogła zająć silną pozycję podczas przyszłych negocjacji” – stwierdził.
Jednocześnie Jonson wezwał innych sojuszników do zwiększenia wysiłków. Zauważył, że jeszcze przed ogłoszeniem tego rekordowego pakietu, Szwecja plasowała się na szóstym miejscu na świecie pod względem wartości udzielonej pomocy wojskowej Ukrainie. – „To nie tylko odpowiedzialność Szwecji, ale także innych sojuszników, nie tylko europejskich (…) Myślę, że są powody, dla których inne kraje UE powinny zrobić znacznie więcej niż robią dzisiaj” – powiedział minister.
Po uwzględnieniu nowego pakietu, łączne wsparcie wojskowe Szwecji dla Ukrainy w 2025 roku sięgnie blisko 30 miliardów SEK. Od początku pełnoskalowej inwazji Rosji w lutym 2022 roku, Szwecja przeznaczyła na ten cel niemal 80 miliardów SEK.
Opozycja: „Za mało, za wolno”
Mimo rekordowej kwoty, opozycyjna Partia Centrum (Centerpartiet) uważa, że rządowe wsparcie dla Ukrainy jest niewystarczające i ogłaszane zbyt późno. – „Pakiet pomocowy powinien być co najmniej dwa razy większy, tak aby szwedzka pomoc osiągnęła w tym roku 1 procent PKB, czyli 75 miliardów koron” – skomentował Martin Ådahl, rzecznik partii ds. polityki gospodarczej.