Rządowi śledczy przedstawili propozycję umożliwienia policji stosowania tajnych środków przymusu wobec dzieci poniżej 15 roku życia. Inicjatywa ta jest odpowiedzią na rosnącą liczbę młodocianych rekrutowanych przez gangi przestępcze i ich udział w poważnych przestępstwach, takich jak morderstwa, zamachy bombowe czy przestępstwa terrorystyczne.
Nowe możliwości dla policji
Środki przymusu, takie jak tajny podsłuch, nadzór kamer i odczyt danych, miałyby być stosowane w przypadkach, gdy podejrzewane przestępstwo zagrożone jest karą co najmniej czterech lat pozbawienia wolności. W przypadkach przestępstw terrorystycznych lub poważniejszych przestępstw (zagrożonych karą co najmniej pięciu lat więzienia) możliwe byłoby stosowanie nadzoru pomieszczeń, znanego jako podsłuch.
- „To dość duża zmiana, ponieważ dotyczy głównie dzieci poniżej 15 roku życia” – powiedziała Gunnel Lindberg, główna śledcza odpowiedzialna za propozycję.
- „Ujmuje to główny problem społeczny, jakim jest udział dzieci w morderstwach, zamachach bombowych i porwaniach”.
Prewencyjne środki przymusu
Propozycja zakłada również możliwość stosowania środków prewencyjnych wobec dzieci w niektórych przypadkach. W takich sytuacjach uprawnienia do inwigilacji miałaby Szwedzka Służba Bezpieczeństwa (Säpo), jeśli przestępstwo zagrożone byłoby karą co najmniej pięciu lat więzienia.
Nowe przepisy w kontekście praw dziecka
Według Lindberg, wszystkie propozycje są zgodne z Konwencją o prawach dziecka oraz międzynarodowymi standardami dotyczącymi praw człowieka.
Rozszerzenie uprawnień w dochodzeniach
Propozycje zawierają również zmiany w procedurach dochodzeniowych:
- Dane biometryczne (próbki DNA, odciski palców, zdjęcia twarzy, a także próbki głosu i pisma ręcznego) mogą być pobierane od dzieci w celu włączenia ich do rejestru policyjnego.
- Czas zatrzymania młodzieży poniżej 18 roku życia miałby zostać wydłużony z obecnych trzech miesięcy do pięciu miesięcy w przypadku skomplikowanych dochodzeń.
Reakcje na propozycje
Minister sprawiedliwości, Gunnar Strömmer, podkreślił wagę przedstawionych rozwiązań:
- „Dziesięciolatkowie są rekrutowani przez gangi, a dwunastolatkowie posługują się bronią i granatami. Musimy odpowiedzieć na tę nową rzeczywistość”.
Krytyka i wątpliwości
Pomimo uznania propozycji za „daleko idące”, Strömmer nie uważa, że obniżenie wieku odpowiedzialności karnej jest konieczne. Jego zdaniem nowe środki miałyby przede wszystkim na celu wyjaśnienie przestępstw oraz dotarcie do osób wydających rozkazy i podżegających do działań przestępczych.
Kluczowe elementy propozycji
- Tajne środki przymusu dla dzieci poniżej 15 lat w przypadku poważnych przestępstw.
- Możliwość przeszukania domu i ciała dzieci bez wymogu szczególnych powodów.
- Pobieranie danych biometrycznych od dzieci dla celów rejestru policyjnego.
- Wydłużenie limitu zatrzymania dla młodzieży poniżej 18 lat z trzech do pięciu miesięcy.
