Nowa analiza przedstawiona na UEG Week 2025 w Berlinie łączy zarówno napoje słodzone cukrem, jak i te „bez cukru” z istotnie wyższym ryzykiem MASLD (metabolicznie uwarunkowane stłuszczenie wątroby). U osób pijących >250 g (ok. 1 puszka) dziennie, ryzyko MASLD było większe o 50% dla napojów słodzonych cukrem i o 60% dla wersji low/zero. Wyniki pochodzą z prospektywnej analizy 123 788 uczestników UK Biobank obserwowanych mediana 10,3 roku.
„Light” nie znaczy neutralne
Autorzy podkreślają, że od lat krytykowano napoje słodzone cukrem, natomiast dietetyczne odpowiedniki uchodziły za „bezpieczniejsze”. Najnowsze dane temu przeczą: dietetyczne napoje były powiązane także z wyższą śmiertelnością z przyczyn wątrobowych, czego nie obserwowano dla napojów cukrowych w sposób istotny statystycznie. Wskazywane mechanizmy obejmują m.in. wpływ na mikrobiotę jelitową, sytość i apetyt na słodkie.
Woda jako zamiennik
Zastąpienie dziennej porcji napoju gazowanego wodą wiązało się z niższym ryzykiem MASLD: o ok. 12,8% (napoje cukrowe) i 15,2% (napoje low/zero). Zamiana jednego typu napoju gazowanego na drugi nie dawała korzyści. To spójny wniosek w kilku serwisach podsumowujących prezentację UEG.
Czym jest MASLD
MASLD (dawniej NAFLD) to przewlekłe odkładanie tłuszczu w wątrobie niezwiązane z alkoholem; może prowadzić do zapalenia, zwłóknienia i raka wątroby. Według przeglądów eksperckich to obecnie najczęstsza przewlekła choroba wątroby na świecie.
Ważne ograniczenia
To badanie obserwacyjne (abstrakt konferencyjny), nie dowodzi przyczynowości. Dane żywieniowe pochodzą z samoopisów, a pełny artykuł nie został jeszcze recenzowany. Mimo to skala próby, długość obserwacji i zgodność efektów (MASLD, zawartość tłuszczu w wątrobie, śmiertelność wątrobowa) sprawiają, że sygnał jest istotny dla zdrowia publicznego.
