Normy temperaturowe w miejscu pracy stały się w ostatnich latach ważniejsze niż kiedykolwiek, ponieważ zmiany klimatyczne mają coraz większy wpływ na warunki pracy. Fiński związek zawodowy Teollisuusliitto od lat publikuje szczegółowe wytyczne dotyczące idealnej temperatury pracy, oparte na wymaganiach fizycznych różnych zawodów. Pomimo swojej technicznej natury, zalecenia te są bardzo przydatne, ponieważ mogą znacznie zwiększyć komfort i bezpieczeństwo, chroniąc jednocześnie zdrowie tysięcy osób.
Wystarczy przypomnieć sobie lato, kiedy pracownicy biur i sklepów są zmuszeni pracować w temperaturach powyżej 30°C z powodu braku wydajnej klimatyzacji, aby lepiej zrozumieć znaczenie tych norm. Temperatury w kuchniach restauracyjnych mogą stale osiągać 40°C, dzień w dzień. W takich okolicznościach organizm zaczyna się bronić. Zmęczenie pracowników wzrasta, krążenie krwi staje się bardziej wymagające, a serce bije szybciej. Wtedy zmęczenie staje się sygnałem ostrzegawczym, a nie tylko normalną reakcją.
Kluczowe Standardy Cieplne w Pracy według Teollisuusliitto
| Rodzaj pracy | Zalecana temperatura (°C) | Przykładowe stanowiska pracy |
|---|---|---|
| Lekka praca siedząca | 21–25 | Praca biurowa, kasjer |
| Lekka praca fizyczna | 19–23 | Praca na magazynie, układanie produktów |
| Praca o średniej intensywności | 17–21 | Sprzedawca, operator maszyn |
| Ciężka praca fizyczna | 12–17 | Przenoszenie ciężkich ładunków, prace budowlane |
| Praca w warunkach gorących | Powyżej 28 | Kuchnie, odlewnie, prace drogowe latem |
| Praca w warunkach zimnych | Poniżej 10 | Chłodnie, magazyny, rolnictwo, place budowy |
Elisabeth, kierowniczka zmiany w znanej piekarni w Helsinkach, doskonale o tym wie. „Pracujemy ciężej nie tylko wtedy, gdy wentylacja nie jest odpowiednio wyregulowana. Odnosząc się do problemu, który dotyka tysiące pracowników sektora gastronomicznego, stwierdza: „Ludzie popełniają więcej błędów, stają się rozdrażnieni i wracają do domu kompletnie wyczerpani po pracy”. Co więcej, ten punkt widzenia nie jest odosobniony. Podobne skargi zgłaszają kierowcy ciężarówek bez klimatyzacji, operatorzy maszyn i pracownicy szklarni, którzy narażeni są na poważne przegrzanie podczas pracy na słońcu.
Skutki przegrzania mogą być poważne. Początkowo objawiają się bólami głowy, zmęczeniem i trudnościami z koncentracją. Jednak odwodnienie i długotrwałe narażenie na wysokie temperatury może powodować omdlenia, skurcze mięśni, a w najgorszym przypadku udar cieplny. Ponadto, nawet przy prostych zadaniach, zdolności poznawcze spadają, co zwiększa ryzyko popełnienia błędów i wypadków.
Jest to równie niebezpieczne w zimnie. Każdego dnia pracownicy w chłodniach, magazynach i na zewnątrz – szczególnie w branży budowlanej i rolniczej – są poddawani wyczerpującemu zadaniu schładzania swoich ciał. Kiedy pracownicy pozostają w wilgotnych ubraniach i nie są w stanie… Aby się rozgrzać, istnieje znaczne ryzyko odmrożeń, osłabienia sprawności motorycznej, a nawet uszkodzenia skóry. Nawet niewielki przeciąg w takich okolicznościach może spowodować nieodwracalne uszkodzenie naczyń krwionośnych.
Według badań cytowanych przez Teollisuusliitto, osoba pracująca w wysokich temperaturach może stracić nawet litr płynów na godzinę. Organizm szybko ulega odwodnieniu, jeśli woda i elektrolity nie są odpowiednio uzupełniane. Stanowi to poważne zagrożenie dla zdrowia, a także obniża wydajność. Pracownicy, którzy nie piją wystarczającej ilości wody, narażeni są na ryzyko omdlenia, problemów z sercem i uszkodzenia układu krążenia.
Co najważniejsze, nie każda branża jest w równym stopniu przygotowana do radzenia sobie z tymi trudnościami. Inteligentne systemy klimatyzacji, które automatycznie dostosowują temperaturę i wilgotność w zależności od liczby pracowników, są już dostępne w wielu nowoczesnych budynkach biurowych, szczególnie tych należących do międzynarodowych korporacji, takich jak Google i Siemens. Rozwiązania te są niezwykle ekonomiczne i przyjazne dla zdrowia. Według raportów, w tego typu miejscach produktywność może wzrosnąć nawet o 20%.
W mniejszych firmach, warsztatach i zakładach sezonowych sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Oprócz Brak klimatyzacji powoduje również niewystarczającą liczbę okresów odpoczynku. Z obawy przed utratą pracy pracownicy nie zgłaszają problemów, a choroby takie jak przeziębienia, choroby skóry i wyczerpanie są akceptowane jako „normalne”.
W tym momencie związki zawodowe stają się istotne. Oprócz publikowania rekomendacji, Teollisuusliitto prowadzi również kampanie informacyjne, pomaga pracownikom w składaniu skarg i opowiada się za wdrożeniem obowiązkowych norm termicznych. Istnieje wiele przykładów ich skuteczności. W ciągu roku od wdrożenia sugestii Teollisuusliitto, w jednym z fińskich zakładów metalurgicznych liczba dni chorobowych spadła o 38%. Ten wynik jednoznacznie pokazuje, że utrzymanie zdrowego miejsca pracy przynosi korzyści zarówno pracodawcom, jak i pracownikom.
Zapewnienie pracownikom komfortu termicznego będzie kluczowe dla rynku pracy przyszłości, szczególnie w świetle automatyzacji i starzenia się społeczeństwa. Nie można pozostawić bez ochrony osób wykonujących ciężką pracę fizyczną, zwłaszcza tych pracujących za niskie wynagrodzenie i niedocenianych. Należy zapewnić im wydajność, bezpieczeństwo i dobre samopoczucie. z tą samą uwagą, z jaką brane są pod uwagę współczesne systemy informatyczne w biurach.