Prezydent USA Donald Trump uważa, że podwyższenie ceł na towary importowane z UE, Meksyku i Kanady zmniejszy deficyt handlowy Stanów Zjednoczonych (sytuacja, w której import przewyższa eksport). Deficyt handlowy USA w zakresie towarów i usług z Kanadą wyniósł prawie 41 miliardów dolarów w 2023 roku, a z Meksykiem – 162 miliardy dolarów.
Jednak szwedzka agencja rządowa Kammarkollegiet (Krajowa Rada ds. Handlu) w swojej analizie kwestionuje skuteczność tej strategii. „Nie ma związku między wysokimi cłami a dodatnim bilansem handlowym. W rzeczywistości zwiększone cła mają jedynie marginalny wpływ na bilans handlowy i mogą równie łatwo pogłębić deficyt handlowy,” stwierdza agencja.
Czynniki makroekonomiczne kluczowe dla bilansu handlowego
Według Kammarkollegiet, podwyżki ceł są nieskuteczne w poprawie bilansu handlowego. Kluczowe znaczenie mają czynniki makroekonomiczne, takie jak:
- Deficyty budżetowe: Różnica między wydatkami a dochodami państwa.
- Przepływy kapitałowe: Napływ i odpływ kapitału (inwestycji) z i do kraju.
„Podczas gdy taryfy celne mogą teoretycznie wpływać na bilans handlowy poprzez zmianę oszczędności i inwestycji danego kraju, kierunek tego efektu jest niejasny. Inne czynniki makroekonomiczne, takie jak deficyty budżetowe i przepływy kapitałowe, mają znacznie większy wpływ,” powiedział dla TT Per Altenberg, strateg ds. handlu w Kammarkollegiet.
Wniosek ten opiera się na analizie danych statystycznych dotyczących ceł i bilansu handlowego 168 krajów w latach 2019-2022.
Alternatywne rozwiązania dla zmniejszenia deficytu handlowego
Kammarkollegiet sugeruje, że zamiast podnoszenia ceł, USA powinny skupić się na:
- Wzmocnieniu finansów publicznych: Ograniczenie deficytu budżetowego.
- Zachęcaniu do inwestycji za granicą: Zwiększenie amerykańskich inwestycji w innych krajach.
„Ponieważ deficyt handlowy jest równoważny napływowi netto inwestycji do kraju, nie ma żadnej wewnętrznej wartości w prowadzeniu polityki wzmacniania bilansu handlowego,” wyjaśnia Altenberg.