Szwecja bliżej euro? Zmiana nastrojów po latach oporu
W 2003 roku Szwedzi w referendum powiedzieli „nie” dla euro. Dziś, ponad dwie dekady później, wiatr historii zdaje się wiać w inną stronę. Co więcej, sąsiednia Norwegia ma nadzieję, że Szwecja wkrótce zdecyduje się na dołączenie do strefy euro.
Choć Szwecja, jako członek UE, formalnie zobowiązała się do przyjęcia wspólnej waluty na mocy traktatu akcesyjnego, negatywny wynik referendum z 2003 roku skutecznie zamroził ten proces.
Czy Szwedzi zmienili zdanie? Najnowsze dane
Sygnały wskazują na możliwą zmianę nastrojów. Według sondażu przytoczonego przez portal Europaportalen (dane z kwietnia 2023), 54% Szwedów opowiadało się za przyjęciem euro. Przeciwnych było 43%. Choć dane te mają już ponad rok, sugerują wyraźny zwrot w porównaniu do referendum.
Dlaczego teraz? Eksperci wskazują na globalny chaos
PM Nilsson, dyrektor think tanku Timbro, jest jednym z głosów nawołujących do szybkiego wejścia do strefy euro. Podkreśla on znaczenie tego kroku „zwłaszcza teraz, gdy globalna gospodarka znajduje się w stanie chaosu”.
W wywiadzie dla programu Aktuellt Nilsson argumentował: „Stany Zjednoczone były wielką kotwicą stabilności, ale teraz wyraźnie odpuszczają tę rolę. To my, reszta, musimy szybko znaleźć stabilność na przyszłość”.
Norwegia czeka na ruch Szwecji
Co ciekawe, do debaty włączają się również Norwegowie. Ekonomista Jan Ludvig Andreassen zgadza się z Nilssonem i uważa, że także Norwegia powinna porzucić własną koronę na rzecz euro.
Andreassen przewiduje, że Szwecja będzie chciała mieć realny wpływ na kluczowe decyzje w UE. „Sądzę, że Szwecja […] będzie chciała siedzieć przy głównym stole, gdy UE decyduje o stopach procentowych i polityce pieniężnej,” powiedział norweskiej gazecie Børsen. Dodał, że kraje takie jak Dania (z klauzulą opt-out) są w innej, mniej wpływowej pozycji. „Myślę, że Szwecja myśli podobnie” – konkluduje.
Zdaniem norweskiego ekonomisty, to właśnie decyzja Szwecji może być kluczowa. „Gdy Szwecja przyjmie euro, Norwegia będzie musiała zmierzyć się z rzeczywistością i zobaczy, że została w tyle,” stwierdził dla Børsen, dodając: „Osobiście przyjąłbym euro od razu, ale zostawiam to decydentom”.
