Pod koniec października Szwecja wprowadzi nowy model zarządzania energią elektryczną, który może znacząco wpłynąć na ceny prądu dla wielu gospodarstw domowych. Nowy system, nazywany modelem obliczania przepływu, ma na celu optymalizację sieci elektrycznej, co umożliwi większą elastyczność i zwiększy zdolności przesyłowe między regionami w Szwecji oraz krajami sąsiednimi.
Co zmienia nowy model?
Nowy model został stworzony, aby poprawić efektywność transferu energii elektrycznej, szczególnie między północną a południową częścią Szwecji. Jego wdrożenie ma przyczynić się do bardziej zrównoważonego rozkładu cen energii elektrycznej w różnych regionach kraju. Testy przeprowadzone przez Svenska kraftnät, operatora krajowej sieci przesyłowej, wykazały, że przepustowość energii elektrycznej z północy na południe Szwecji może zostać zwiększona o 10%.
Wyniki testu: wzrosty i spadki cen energii
Chociaż nowe rozwiązanie pozwala na większą efektywność, to jego skutki dla cen energii nie są jednoznaczne. Jak wynika z testów:
- Ceny energii w centralnym regionie SE3 (obejmującym m.in. hrabstwo Sztokholm, Uppsala, Örebro) wzrosły o 9%. To niepokojąca wiadomość dla milionów mieszkańców tego obszaru, którzy mogą w przyszłości odczuć znaczący wzrost kosztów życia.
- Pozytywne zmiany zauważą mieszkańcy południa – w regionie SE4, gdzie spodziewany jest spadek cen o 10%. Mieszkańcy tego obszaru skorzystają na nowym modelu, ponieważ obniżki mogą zrównoważyć dotychczas wysokie ceny energii.
- W północnych regionach SE1 i SE2, które tradycyjnie mają niższe ceny energii, ceny wzrosły o 6%. Wzrost ten jest jednak stosunkowo niewielki w porównaniu do korzyści, jakie przyniesie nowy model w skali całego kraju.
Jakie są główne cele nowego modelu?
Nowy system jest nieodłącznym elementem transformacji energetycznej, która opiera się na coraz większym udziale odnawialnych źródeł energii, takich jak energia wiatrowa i słoneczna. Svenska kraftnät wyjaśnia, że kluczowym celem modelu jest stworzenie bardziej elastycznego i dynamicznego systemu energetycznego, który będzie w stanie sprostać rosnącemu zapotrzebowaniu na przesył energii między regionami Szwecji oraz sąsiadującymi krajami.
Nowa metoda pozwala na lepsze wykorzystanie istniejącej infrastruktury, co w perspektywie dziesięciu lat mogłoby wymagać inwestycji rzędu 40-50 miliardów koron szwedzkich, aby osiągnąć ten sam 10-procentowy wzrost przepustowości, który teraz udało się osiągnąć dzięki zmianie modelu. Oznacza to, że korzyści są porównywalne z wielomiliardowymi inwestycjami, które w innym przypadku wymagałyby rozbudowy sieci przesyłowej i zajęcia nowych terenów.
Przyszłość cen energii: co czeka Szwedów?
Choć testy pokazują, jakie mogą być skutki wdrożenia nowego modelu, Svenska kraftnät podkreśla, że są to jedynie prognozy. Erik Ek, kierownik ds. operacji strategicznych w urzędzie, zaznacza, że ostateczne efekty mogą różnić się od tych przewidywanych w testach. Zmiany te mogą wpłynąć na handel energią oraz kształtowanie się cen na rynku.
Warto zauważyć, że największy wzrost cen dotyczy regionu SE3, który obejmuje m.in. takie ważne obszary jak Sztokholm i Göteborg. Z kolei mieszkańcy południowej Szwecji, gdzie dotychczas ceny były najwyższe, mogą liczyć na pewne ulgi.
Szerszy kontekst transformacji energetycznej
Transformacja energetyczna, w której Szwecja odgrywa wiodącą rolę, nie ogranicza się jedynie do zmian krajowych. Model obliczania przepływu ma również ułatwić integrację szwedzkiego systemu energetycznego z systemami sąsiadujących państw, co jest kluczowe dla stabilizacji cen energii w Europie. W czasach, gdy rośnie znaczenie odnawialnych źródeł energii, elastyczność i zdolność przesyłowa są kluczowe dla zapewnienia stabilnych dostaw prądu.