Nowy Matrapporten 2025 wskazuje, że trend odchodzenia od mięsa słabnie szczególnie wśród młodych. W świeższej fali badania odsetek młodych deklarujących wegetarianizm spadł z 5% do 2%, a udział osób wszystkożernych wzrósł z 79% do 87% (próba 1 025 osób, 15–74 lata). Food & Friends notuje jednocześnie, że rośnie zainteresowanie produktami pochodzenia krajowego i że „mniej osób wybiera opcje wegetariańskie niż w ostatnich latach”.
Mniej młodych wegetarian – co mówią autorzy badania
Przedstawiciele Food & Friends zwracają uwagę, że to młodzi wcześniej bywali lokomotywą zmian żywieniowych, dlatego cofnięcie wskaźników zaskakuje. W szkołach i stołówkach widać też rezerwę wobec dań wegetariańskich, choć praktycy kuchni zauważają, że po spróbowaniu wielu uczniów prosi o dokładkę – bardziej działa przyzwyczajenie niż smak.
Spożycie mięsa: odbicie po spadkach
Po kilku latach zniżek Szwedzi jedli w 2024 r. nieco więcej mięsa niż rok wcześniej. Oficjalna statystyka rozróżnia wskaźniki: ok. 40 kg/os. w przeliczeniu na masę konsumpcyjną i ~80 kg/os. w tzw. totalkonsumpcji (slaktvikt). Urząd podkreśla, że mimo odbicia, poziom z 2024 r. nadal jest ~9% niższy niż szczyt z 2016 r. (88,3 kg/os. w ujęciu „slaktvikt”).
Rekomendacje zdrowotne idą pod prąd trendu
Szwedzki Urząd ds. Żywności Livsmedelsverket zaleca, by nie przekraczać 350 g czerwonego mięsa tygodniowo (masa po obróbce), co odpowiada ~400–500 g w stanie surowym; tylko niewielka część powinna pochodzić z przetworów mięsnych. Powód: zbyt wysokie spożycie czerwonego mięsa i wędlin zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych i niektórych nowotworów. Na globalnym tle panel EAT-Lancet rekomenduje jeszcze dalej idące ograniczenia – ok. 15 g czerwonego mięsa dziennie – ze względu na zdrowie i klimat.
Co może stać za odbiciem mięsa
W tle są m.in. normalizacja cen po inflacyjnych skokach i powrót do „znanych” potraw (Makaron z sosem mięsno-pomidorowym utrzymuje pozycję numer 1 w badaniu). Jednocześnie wybór produktów szwedzkiego pochodzenia zyskuje na znaczeniu – co może wzmacniać popyt na lokalne mięso i nabiał.
Szkoły i stołówki: gdzie jest pole do zmiany
Praktyka pokazuje, że akceptacja rośnie po spróbowaniu. Autorzy Matrapporten sugerują, że komunikacja i dobrze skomponowane menu (więcej warzyw, strączków, zbóż pełnoziarnistych) są kluczem do trwałej zmiany nawyków. Rekomendacje zdrowotne i klimatyczne mogą być wdrażane krok po kroku, bez stawiania konsumentów przed „zero-jedynkowym” wyborem.
