1
Szwedzkie gminy wiejskie zmagają się z efektem utraty ludności na rzecz miast.
Miasta ciągle rosną i rozwijają się, podczas gdy małe miasteczka i wioski wciąż się kurczą i biednieją. Prawie połowa gmin ma populację mniejszą niż trzy dekady temu, a wiele z nich walczy o przetrwanie.
Premier Stefan Löfven w przyszłym tygodniu odbędzie podróż po Szwecji w celu zwrócenia uwagi na rozwój prowincji, na jego trasie znajdzie się wiele miasteczek, które zazwyczaj nie znajdują się w kręgu zainteresowań polityków.
Jednak sprawa odbudowy szwedzkiej prowincji na pewno zabierze więcej czasu niż tydzień. Z danych Centralnego Urzędu Statystycznego (Statistiska centralbyrån) wynika, że od połowy lat 80, ponad połowa z 290 gmin zanotowała spadek populacji.
Po bliższym przyjrzeniu wiejskim gminom widać bardzo wyraźnie podział kraju, dwie trzeci gmin wiejskich ma mniejszą populację niż w 1985 roku.
„To głównie młodzi ludzie wyjeżdżają, a ma to olbrzymie konsekwencje,” powiedziała agencji TT Charlotta Mellander, profesor ekonomii w Jönköping International Business School.
„Siła obszarów wiejskich maleje – wpływy z podatków i ilość pracy spadają, tak samo jak siła nabywcza. Coraz mniej osób wychodzi i wydaje pieniądze, co powoduje, że usługi które decydowały o atrakcyjności okolicy, takie jak sklepy, restauracje i tak dalej powoli, ale nieubłaganie znikają,” kontynuuje Mellander.
Eksperci ekonomiczni mówią także, że wyjeżdżanie młodych osób z terenów wiejskich prowadzi do wzrostu średniego wieku, mniejszej ilości osób tankujących auta, szukających opieki medycznej i stopniowego zaniku podstawowych usług takich jak szkoły, przychodnie i stacje benzynowe.
Aż 33 gminy od 1985 straciły co najmniej jedną piątą swojej populacji. W jednej z takich gmin Åsele ubyło 1,500 osób co oznacza spadek o 35%.
„Mamy gdzie pójść coś zjeść, czy do piekarni, ale wybór jest mały i cały czas jeszcze się zmniejsza,” powiedziała Linnea Lindberg, burmistrz gminy Åsele.
2
W Åsele, znajdującym się w odległym północnym regionie Västerbotten mieszkańcy muszą przebyć 6 mil szwedzkich (60 km), aby odebrać pocztę, powiedziała Lindberg.
„Dużym problemem jest to, że my jako gmina musimy zapewnić dostęp do takich samych usług jak na przykład Sztokholm, pomimo tego, że nasze wpływy z podatków ciągle maleją. Co jednak zrobimy jak nasz budżet przestanie się domykać? Nie wiem, a już jesteśmy bardzo blisko tego momentu,” dodała pani burmistrz.
Poziom frustracji jak mocno powiązany z jakością życia, powiedziała Mellander.
„Dlaczego nie możemy mieć tutaj na miejscu policjanta, chociaż płacimy w przeliczeniu na osobę większe podatki niż mieszkańcy Sztokholmu? Dlaczego nie możemy mieć drogi, szkoły, autobusu w odpowiedniej bliskości? Ludzie powinni mieć równy dostęp do takich rzeczy niezależnie od miejsca zamieszkania. Obecnie tak nie jest,” powiedziała Mollender agencji TT.
„Ludzie, którzy na co dzień nie mieszkają na prowincji, nie dostrzegają takich problemów – a to już jest miejsce dla działania różnych populistów,” dodała profesor.
Mellander uważa, że zarówno brexit jak i wybór Donalda Trumpa są widocznymi dowodami na taką tezę, wskazując że główna linia podziału osób głosujących lub nie na Trumpa przebiegała właśnie na linii obszary miejskie-wiejskie.
„Jeśli czujesz, że politycy cię nie słuchają a dziennikarze nie zauważają twoich problemów, to pozostaje ci tylko jeden głos do wykorzystania. I kończy się to właśnie wyborem kogoś takiego jak Trump,” powiedziała Mellander.