Szwecja utrzymuje pozycję światowego lidera w dziedzinie inwestycji w wartości niematerialne – kluczowego czynnika konkurencyjności we współczesnej gospodarce. Nowy raport pokazuje, że kraj ten przeznacza największą część PKB na aktywa, których nie da się dotknąć, ale które mają ogromne znaczenie ekonomiczne.
Co to są wartości niematerialne i dlaczego są tak ważne?
Wartości niematerialne to aktywa bez fizycznej formy, ale o ogromnej wartości dla gospodarki. Należą do nich m.in.:
- patenty
- znaki towarowe
- prawa autorskie
- know-how
- licencje
- oprogramowanie i bazy danych
- badania i rozwój
- wartość marki i wzornictwo
To właśnie one – a nie tylko fabryki czy maszyny – decydują dziś o przewadze konkurencyjnej firm i krajów.
Szwecja numerem 1 na świecie
Zgodnie z raportem „World Intangible Investment Highlights 2025”, przygotowanym przez Światową Organizację Własności Intelektualnej (WIPO) i Luiss Business School, Szwecja inwestuje aż 16% swojego PKB w wartości niematerialne. To najwyższy wynik wśród 27 analizowanych krajów – dla porównania, w 1995 roku było to 12%.
Za Szwecją w rankingu uplasowały się:
- Stany Zjednoczone
- Francja
- Finlandia
Wzrost dwa razy szybszy niż inwestycje materialne
W ostatniej dekadzie inwestycje w wartości niematerialne w Szwecji rosły średnio o 4,3% rocznie, podczas gdy inwestycje w środki trwałe (np. maszyny i budynki) zwiększały się jedynie o 2,4% rocznie.
W 2024 roku Szwecja zainwestowała ponad 1100 miliardów koron szwedzkich w aktywa niematerialne.
Największy udział miały:
- wiedza i kompetencje – 29%
- oprogramowanie i bazy danych – 26%
- badania i rozwój – 18%
Dlaczego to takie istotne?
– To silna pozycja, pokazująca długofalowe zaangażowanie Szwecji w innowacje – mówi Anna Jardfeldt, dyrektor generalna PRV (Urząd Patentów i Rejestracji).
Eksperci podkreślają, że długoterminowa konkurencyjność Szwecji zależy od kontynuacji wsparcia dla firm i uczelni, które rozwijają wartości niematerialne. Kluczowe jest także zapewnienie odpowiedniej ochrony i wyceny tych aktywów.
Globalny trend – wartości niematerialne rosną najszybciej
Na całym świecie wartości niematerialne rosną szybciej niż tradycyjne inwestycje. Od kryzysu w 2008 roku inwestycje w takie obszary jak oprogramowanie czy procedury wewnętrzne rosły ponad trzykrotnie szybciej niż wydatki na maszyny i budynki.
W gospodarce opartej na wiedzy to właśnie pomysły, dane i innowacje stają się najcenniejszym zasobem.