Premier Danii osobiście przeprosiła w środę sześciu grenlandzkich Inuitów, których ponad 70 lat temu zabrano od rodzin i wywieziono do Kopenhagi w ramach eksperymentu mającego na celu stworzenie duńskojęzycznej elity.
“To, co was spotkało, było straszne. To było nieludzkie. Było niesprawiedliwe. I było bez serca. Możemy wziąć na siebie odpowiedzialność i zrobić jedyną rzecz, która w moich oczach jest sprawiedliwa: przeprosić was za to, co się stało” – powiedziała Mette Frederiksen do szóstki podczas emocjonalnej ceremonii w stolicy.
Latem 1951 roku 22 eskimoskich dzieci w wieku od pięciu do ośmiu lat zostało wysłanych do Danii, która w tamtym czasie była kolonialną potęgą Grenlandii, ale od tego czasu uzyskała autonomię.
W ramach umowy zawartej między władzami w Kopenhadze i Nuuk, stolicy Grenlandii, obiecano rodzicom, że ich dzieci będą miały lepsze życie, nauczą się duńskiego i pewnego dnia wrócą na Grenlandię jako przyszła elita.
W Danii dzieci nie mogły utrzymywać żadnych kontaktów z własnymi rodzinami. Po dwóch latach 16 z tej grupy odesłano do domu na Grenlandii, ale umieszczono je w sierocińcu. Pozostałe dzieci zostały adoptowane przez duńskie rodziny. Niektóre z dzieci nigdy już nie zobaczyły swoich prawdziwych rodzin. Po zbadaniu ich losów stwierdzono, że ponad połowa z nich bardzo negatywnie odczuła skutki eksperymentu. Tylko sześcioro z tych 22 dzieci żyje do dziś.
“Byłem bardzo zaskoczony, gdy dowiedziałem się, że zostało ich tylko sześcioro, ponieważ nie były one jeszcze tak stare. Powiedzieli mi, że pozostali zmarli z powodu smutku” – powiedział w wywiadzie dla AFP ich prawnik Mads Pramming.
Przeprosiny premiera to dla nich “wielki sukces”, powiedział, dwa tygodnie po tym, jak każdy z nich otrzymał odszkodowanie finansowe w wysokości 250 000 koron duńskich. “Najpierw otrzymali przeprosiny na piśmie, potem odszkodowanie za naruszenie ich praw człowieka, a teraz będą mogli spotkać się twarzą w twarz z premierem, powiedział Pramming.
“Do tej pory nic się nie wydarzyło, a to właśnie ty, Mette, podjęłaś inicjatywę powołania komisji dwa lata temu” – powiedziała jedna z sześciu osób, Eva Illum. W grudniu 2020 roku. premier zaproponowała szóstce oficjalne przeprosiny.
