Grzywna dla Ryanair ma wynieść ok. 256 mln euro – to decyzja włoskiego urzędu ds. konkurencji AGCM (Autorita Garante della Concorrenza e del Mercato). Jak informuje AGCM, kara została nałożona za nadużywanie pozycji dominującej i ma związek z działaniami, które – zdaniem urzędu – utrudniały pracę biurom podróży oraz platformom rezerwacyjnym. Postępowanie dotyczy okresu od kwietnia 2023 r. do co najmniej kwietnia 2025 r.
Według szwedzkiego serwisu Dagens PS kwota odpowiada niemal 2,8 mld koron szwedzkich. W tle sporu jest model sprzedaży bezpośredniej oraz to, czy pośrednicy mogą sprzedawać bilety Ryanair jako element szerszych pakietów: z innymi lotami, hotelami, wynajmem auta lub ubezpieczeniem.
Co zarzuca Ryanair włoski urząd AGCM
Jak podaje AGCM, przewoźnik – jako podmiot o silnej pozycji na rynku lotów do i z Włoch – miał wdrożyć „złożoną strategię”, której celem było blokowanie, utrudnianie lub podnoszenie kosztów zakupu biletów na stronie ryanair.com przez biura podróży (zarówno online, jak i stacjonarne). Kluczowy element zarzutu dotyczy sprzedaży biletów w połączeniu z usługami innych firm, co – według urzędu – ograniczało konkurencję na rynku usług turystycznych.
AGCM wskazuje też na skalę obecności Ryanair na trasach do i z Włoch. W komunikacie mowa o udziale 38-40% pasażerów na całym zbiorze tras z/do Włoch, co ma być jednym z argumentów w ocenie pozycji rynkowej przewoźnika.
„Trzy etapy” działań: od rozpoznawania twarzy po umowy z ograniczeniami
Włoski urząd opisuje sprawę jako proces narastający w czasie. Według AGCM najpierw – od połowy kwietnia 2023 r. – Ryanair wprowadził procedury rozpoznawania twarzy dla pasażerów korzystających z biletów kupionych przez pośredników.
Następnie – jak wynika z komunikatu – pod koniec 2023 r., już po wszczęciu postępowania, miało dojść do działań blokujących rezerwacje w sposób całkowity lub przerywany. AGCM podaje przykłady: blokowanie metod płatności oraz masowe usuwanie kont powiązanych z rezerwacjami realizowanymi przez platformy OTA.
Trzeci etap, datowany przez urząd na początek 2024 r., dotyczył narzucania umów partnerskich (dla OTA) oraz rozwiązań typu Travel Agent Direct (dla biur stacjonarnych). Zdaniem AGCM warunki miały ograniczać możliwość łączenia lotów Ryanair z innymi usługami, a elementem „perswazji” miały być dalsze blokady rezerwacji oraz agresywna komunikacja wobec podmiotów, które nie podpisywały porozumień.
API i whitelabel: urząd wskazuje na kwiecień 2025 r.
AGCM odnotowuje, że w kwietniu 2025 r. Ryanair udostępnił platformom OTA rozwiązanie whitelabel iFrame oraz integrację aplikacji informatycznych (API), które – jeśli są poprawnie wdrożone – mają przywracać warunki uczciwej konkurencji na rynku usług turystycznych. Jednocześnie urząd ocenia, że wcześniejsze działania realnie utrudniały sprzedaż pośredników i wpływały na pozyskiwanie przez nich ruchu internetowego.
To ważny szczegół, bo pokazuje, że spór nie dotyczy tylko samej kary, ale też zasad dostępu do „kanału sprzedaży”, jakim w praktyce jest system rezerwacyjny przewoźnika.
Ryanair zapowiada odwołanie i powołuje się na wyrok z Mediolanu
Ryanair poinformował, że natychmiast złoży odwołanie. W oświadczeniu spółka określa decyzję jako wadliwą i powołuje się na precedensowy wyrok sądu w Mediolanie ze stycznia 2024 r., który – według Ryanair – uznał model sprzedaży bezpośredniej za korzystny dla konsumentów. Linia argumentuje też, że sprzedaż bezpośrednia sprzyja przejrzystości cen i ma ograniczać ukryte opłaty.
Dlaczego Włochy są dla Ryanair kluczowe
Wątek rynkowego znaczenia Włoch przewija się także w relacjach medialnych. Media wskazują, że to jeden z najważniejszych rynków Ryanair, a przewoźnik ma odpowiadać za ok. 40% europejskiego ruchu lotniczego do i z Włoch oraz generować tam blisko 3 mld euro przychodów w roku obrotowym 2024/2025.
