Jak otworzyć konto bankowe w Szwecji
Jeśli właśnie przeprowadziliście się do Szwecji, możecie mieć problem z oswajaniem się z nowym miejscem. Założenie konta bankowego nie jest skomplikowaną procedurą, ale w obcym kraju może wydawać się ciut trudniejsze. Dzięki temu poradnikowi dowiecie się, jak to zrobić – krok po kroku.
Wybór banku. Jaki bank wybrać w Szwecji?
Pierwszą istotną kwestią będzie wybór odpowiedniego banku. Wśród czterech głównych banków szwedzkich wymienia się następujące: Handelsbanken, Nordea, SEB oraz Swedbank. Istnieje też szereg mniejszych, choć wciąż dobrze znanych instytucji finansowych – np. Bank Norwegian, Ica Bank czy Forex Bank.
Który z nich będzie sprawował opiekę nad Twoim kontem? Wybór należy do Ciebie. Warto więc dobrze zapoznać się z umowami rachunkowymi kolejnych banków, dowiedzieć się, jak wysokie prowizje pobierane są przez daną instytucję za prowadzenie rachunku. Niektóre banki mają w ofercie aktywne pakiety stworzone z myślą o studentach lub seniorach.
Należy poznać, jakie usługi oferowane są przez każdy z kolejnych banków, czy ma on swój oddział działający w bliskiej okolicy, czy udziela porad w kwestii planowania i zarządzania wydatkami, który oferuje najlepsze konto biznesowe lub firmowe. Informacji, które powinny nas zainteresować przed podpisaniem umowy z danym bankiem, jest całe mnóstwo.
Osoby, które przybyły do Szwecji z zagranicy, szczególnie powinny być zainteresowane tym, jakie ubezpieczenie podróżne oferuje dana instytucja. Kolejną ważną kwestią są wypłaty dokonywane w innym niż Szwecja kraju – mianowicie to, czy będą obciążone dodatkową opłatą.
Wizyta w oddziale banku.
Najprostszym sposobem na założenie konta będzie wizyta w oddziale danego banku. Należy jednak pamiętać, że szwedzkie banki – nawet te w dużych miastach – są otwarte relatywnie krótko, między 10:00 a 15:00-16:00. W porze lunchu można natknąć się w nich na kolejki i spore „zamieszanie”.
Na stronie internetowej każdej instytucji znajdziemy informacje o tym, jakie dokumenty będą nam potrzebne do założenia konta. Na wszelki wypadek warto zabrać ze sobą wszelkie inne druki urzędowe, które mogłyby przydać się przy tej procedurze.
Wśród najistotniejszych dokumentów znajdują się: świadectwo zatrudnienia (arbetsgivarintyg) lub studiów (np. list rekrutacyjny), świadectwo zamieszkania (paszport krajowy w przypadku obywateli UE, pozwolenie na pobyt w innych przypadkach), dokument potwierdzający adres zamieszkania (np. umowa najmu) oraz przede wszystkim dokument tożsamości (nasz własny paszport lub metrykę urodzenia – tzw. „Personbevis„, którą można zamówić w Skatteverket).
Przez urzędnika banku zostaniesz zapytany, dlaczego chcesz założyć konto. Odpowiedzi na to oczywiste pytanie jest wiele: bo musisz opłacić czynsz, bo opłacasz rachunki, bo musisz mieć konto, by uzyskać wynagrodzenie za wykonaną pracę. Bank nie może Ci odmówić założenia konta, ale potrzebuje istotnego powodu, aby je oficjalnie uaktywnić. Konto nie zostanie założone tylko wówczas, gdy powód będzie niewystarczający, albo kiedy nie będziesz w stanie potwierdzić swojej tożsamości.
Większość banków będzie w stanie przydzielić Ci do kontaktu osobę biegle mówiącą po angielsku. Jeżeli nie znasz ani języka angielskiego, ani szwedzkiego, możesz ubiegać się o pomoc tłumacza w urzędzie miasta.
Czy jest mi potrzebny „Personnummer”? / Konto w Szwecji bez personnummer
„Personnummer” to szwedzki odpowiednik PESEL-u – jest więc dość istotny. Pytanie, czy jest on niezbędny do założenia konta, okazuje się dość problematyczne. Dziesięciocyfrowy kod identyfikacyjny ma kluczowe znaczenie w prawie szwedzkim i niekiedy bywa wymagany, by dana osoba mogła pełnoprawnie uczestniczyć w życiu społecznym. Jest on też dostępny dla pewnych grup cudzoziemców – nie dla każdego. Osoby, które poszukują dopiero zatrudnienia w nowym kraju, nie otrzymają tego kodu – przypisany zostanie im dokument potwierdzający tymczasowy pobyt w Szwecji. Gdy już zostaniesz uprawniony do posiadania kodu „Personnummer”, wiedz, że wydanie odpowiedniego dokumentu może zająć nawet kilka tygodni.
Teoretycznie można założyć konto w banku bez posiadania swojego „Personnummer”, ale wówczas nadal trzeba udowodnić, że posiada się pozwolenie na pobyt w Szwecji. Trzeba też dowieść, że jest się gdzieś zatrudnionym, albo że się studiuje. Obywatele UE automatycznie otrzymuje prawo pobytu, a szwedzkie prawo jest zobowiązane do przypisania im podstawowego rachunku płatniczego. Osoby pochodzące spoza krajów unijnych będą musiały najpierw zdobyć pozwolenie na pobyt w kraju, potem numer koordynacyjny (samordningsnummer), a na końcu LMA-kortet – specjalną kartę przyznawaną cudzoziemcom. Dostają ją np. uchodźcy i azylanci.
Czasem słyszy się o przypadkach osób z zagranicy, które po przybyciu do Szwecji mają kłopoty z założeniem rachunku bankowego, bo nie posiadają kodu „Personnummer”. Najlepiej więc skontaktować się z oddziałem „swojego” banku: zadzwonić lub wystosować e-mail z pytaniem o to, czy dany kod identyfikacyjny będzie niezbędny przy uaktywnianiu konta. Szwedzka ustawa o gwarantowaniu depozytów (1995:1571) przewiduje, że bank musi pomóc klientowi w założeniu konta, chyba że są istotne powody to uniemożliwiające. Sprostował to paragraf „b” artykułu 11 w kodeksie karnym.
Gdy zakładamy konto bez kodu „Personnummer”, powinniśmy liczyć się z tym, że będzie nam oferowana tylko ograniczona liczba usług bankowych. Możesz na przykład nie uzyskać dostępu do swojego konta drogą internetową – co współcześnie wydaje się sporym problemem. Być może przelewy pieniężne będziesz mógł realizować wyłącznie stacjonarnie – w danym oddziale. Warto posiadać więc „Personnummer”.
Jakich opłat powinienem oczekiwać?
Aby dowiedzieć się, jakie opłaty będą wiązały się z aktywacją/prowadzeniem rachunku, wejdź na stronę internetową danej instytucji, albo skontaktuj się z jej pracownikiem.
Większość szwedzkich banków nie pobiera opłat za korzystanie z bankomatu, w tym za wypłaty. Za dostęp do konta internetowego należności są już pobierane – albo w systemie miesięcznym, lub corocznym. Opłaty za przelewy międzynarodowe i wypłaty środków, które mają miejsce za granicą, bywają różne – to też kwestia, którą należy zbadać indywidualnie.
BankID / Mobilt BankID / BankID Swedbank
Gdy już posiadasz „Personnummer”, powinieneś pomyśleć o BankID. Usługa ta wiąże się z wieloma korzyściami.
BankID to, w generalnym skrócie, elektroniczny dowód tożsamości. Jest substytutem dowodu osobistego czy paszportu, służy załatwianiu spraw urzędowych i finansowych. W systemie tym swoją tożsamość można poświadczyć drogą mobilną – nie trzeba więc niczego podpisywać.
Aplikacja BankID znajduje się na telefonach wielu mieszkańców Szwecji, w tym również Polaków – od dawna weszła bowiem do życia codziennego. Logowanie do systemu jest w pełni bezpieczne. Aplikacja umożliwia dostęp do konta bankowego, płatność w czasie rzeczywistym (Swish) oraz np. potwierdzenia swojej tożsamości podczas wizyty u lekarza.
BankID można powiązać ze swoim kodem „Personnummer” na przykład w oddziale danego banku. Jego pracownik będzie też mógł pomóc w konfiguracji aplikacji mobilnej.
Swish / Swish aplikacja
Jeśli przebywasz w Szwecji długoterminowo, powinieneś zapoznać się ze Swishem. Jest to aplikacja podobna do polskiego BLIK, umożliwiająca natychmiastowy przelew pieniędzy – pomocne okazują się kod QR oraz numer telefonu danej osoby. Taki przelew odbywa się w mgnieniu oka. Swish dobrze sprawdza się w krajach, w których wprowadzone zostały transakcje bezgotówkowe.
W Szwecji aplikacji Swish można używać prawie wszędzie: na pchlim targu (loppis), w food-truckach, dzieląc opłatę za posiłek w większej grupie osób.
By Swish działał jak należy, trzeba mieć skonfigurowany BankID. Oznacza to, że musimy posiadać kod „Personnummer”. Pobieramy aplikację Swish i łączymy ją ze swoim kontem bankowym. Na stronie internetowej Swisha znajduje się szczegółowa instrukcja, jak to zrobić (oczywiście w języku angielskim).
Jak otworzyć konto bankowe w Szwecji / konto bankowe w Szwecji
