Płatność gotówką w Szwecji ma zostać uregulowana w nowy sposób. Rząd przedstawił projekt, który ma zobowiązać sklepy spożywcze i apteki do przyjmowania gotówki w kasach obsługiwanych przez personel. Cel jest prosty: konsumenci mają zachować realny wybór metody płatności, także bez karty i aplikacji. Jak podkreślają autorzy rządowego tekstu, gotówka ma znaczenie również dla osób, które mają trudności z rozwiązaniami technicznymi.

Co dokładnie zakłada projekt

Rząd proponuje osobną ustawę o obowiązku przyjmowania gotówki przez sklepy spożywcze i apteki. Zgodnie z projektem wymóg dotyczy sprzedaży w fizycznych punktach z „bemannad kassa”, czyli kasą obsługiwaną przez personel. W tekście wyjaśniono też, że gotówką są banknoty i monety. Projekt przewiduje limit: obowiązek ma obejmować płatność do wysokości 0,1 „prisbasbelopp” i maksymalnie 25 monet.

Wyjątki: kiedy sklep może odmówić

Projekt zakłada wyjątki, gdy obsługa gotówki oznacza ryzyko dla bezpieczeństwa na miejscu lub gdy koszty gotówki uniemożliwiłyby utrzymanie działalności. Jest też furtka dla pojedynczych transakcji: sklep lub apteka może odmówić przyjęcia gotówki w konkretnej sprzedaży, jeśli „istnieją ku temu powody”. W uzasadnieniu wskazano przykłady sytuacji, gdy nie ma warunków do przyjmowania kolejnych banknotów i monet, albo gdy seria powtarzalnych zakupów nie mieści się w celu przepisu. To właśnie te wyjątki pokażą w praktyce, jak szeroko będzie rozumiany obowiązek.

Nie tylko sklepy: zmiany mają dotknąć też banki

Rządowe propozycje nie kończą się na kasach w sklepach. W debacie na stronie Regeringen wskazano, że banki mają wziąć większą odpowiedzialność za warunki korzystania z gotówki w całym kraju. Wymieniono m.in. szerszy obowiązek zapewnienia miejsc do wpłat gotówki dla konsumentów oraz usługi dopasowane do potrzeb firm – wymiana bilonu i obsługa dziennego utargu. W lagrådsremiss te kierunki opisano jako element „wzmocnienia funkcji gotówki” w codziennych płatnościach.

Kiedy przepisy mają zacząć obowiązywać

W dokumentach rządowych zapisano, że zmiany mają wejść w życie 1 lipca 2026 r.