Szwecja ma bardzo dobre finanse publiczne, ale Szwedzi są nękani przez rosnące ceny importu i coraz droższe podróże zagraniczne. Dzieje się tak, ponieważ korona jest teraz wyjątkowo słaba
Minęło dokładnie 150 lat, odkąd szwedzki riksdaler został zastąpiony przez korony i öre. Korona, która pojawiła się 27 maja 1873 roku, była nie tylko szwedzka. Pojedyncza korona skandynawska miała tę samą wartość, rozmiar i zawartość złota w Szwecji, Danii i Norwegii. Jednak od tamtego czasu wiele się zmieniło, zarówno w samym systemie walutowym, jak i w wartości korony szwedzkiej. O ile wcześniej korona miała stały kurs wymiany, teraz jej wartość jest determinowana przez rynek.
Profesor Fredrik Andersson z Lund School of Economics tłumaczy, że korona szwedzka doświadcza ciągłych fluktuacji wartości. „Obecnie wartość korony jest określana przez rynek, a nie jest już sztywno ustalana” – dodaje Andersson.
Niestety, dla osób planujących wyjazd zagraniczny w tym lecie, wiąże się to z gwałtownym wzrostem kosztów. Przykładowo, za każdą koronę duńską w Danii trzeba teraz zapłacić 1,56 korony szwedzkiej, w porównaniu do 1,41 korony rok temu. Podobne trendy dotyczą innych walut, takich jak funt brytyjski, euro czy dolar amerykański. Za każdą z tych walut trzeba teraz zapłacić więcej koron szwedzkich w porównaniu do roku poprzedniego.
Warto jednak zaznaczyć, że jeśli chodzi o walutę norweską, sytuacja jest odwrotna. Wartość korony norweskiej w porównaniu do korony szwedzkiej spadła, co oznacza, że podróżujący do Norwegii mogą zyskać na wymianie walut. Obecna sytuacja na rynkach walutowych stanowi wyzwanie dla podróżujących oraz osób dokonujących transakcji zagranicznych. Warto dobrze zaplanować swoje wydatki i śledzić aktualne kursy walut, aby uniknąć nieprzewidzianych kosztów.
Dlaczego korona szwedzka jest słaba?
1. Wartość korony szwedzkiej jest ustalana na międzynarodowych rynkach finansowych, co powoduje jej płynny kurs wymiany. Ten system jest stosowany w Szwecji od listopada 1992 roku i różni się od korony duńskiej, która jest powiązana z euro i ma stałą wartość.
Historia korony szwedzkiej sięga 1871 roku, kiedy to była powiązana z wartością złota. Jednak wraz z porzuceniem standardu złota, najpierw w 1914 roku, a następnie w 1931 roku, przestało być możliwe wymienianie korony na złoto. W okresie po porzuceniu standardu złota, korona miała stały kurs wymiany w stosunku do innych walut. Przez pewien czas korona była powiązana z dolarem (1945-1973), później z zachodnioniemiecką marką (1973-1977), a następnie z koszykiem walut, w którym dominował dolar (1977-1981) i ECU/euro (1991-1992).
Od 1992 roku, kurs wymiany korony szwedzkiej jest płynny, co oznacza, że wartość korony ulega wahaniom w czasie. Decyzje rynkowe, wydarzenia polityczne i ekonomiczne na arenie międzynarodowej mają wpływ na jej wartość.
Płynny kurs wymiany korony szwedzkiej stanowi zarówno wyzwanie, jak i możliwość dla osób i firm dokonujących transakcji związanych z tą walutą. Wahania kursu mogą wpływać na koszty podróży zagranicznych, eksportu i importu towarów, a także na ogólną kondycję gospodarki kraju.
2, Korona szwedzka, pomimo swojej małej wartości, znajduje się obecnie w niekorzystnej sytuacji, gdy inwestorzy zwracają swoją uwagę na bardziej stabilne waluty. Międzynarodowi inwestorzy preferują lokowanie kapitału w głównych walutach, takich jak dolar amerykański i euro, ale także funt brytyjski i frank szwajcarski.
Istnieje kilka czynników, które przyczyniają się do obaw inwestorów dotyczących korony szwedzkiej. Jednym z nich jest obecna wojna na Ukrainie, która prowadzi do niepewności i zawirowań na rynkach finansowych. Ponadto, wysoka inflacja oraz niepewność cen surowców i energii dodatkowo wpływają na niepewność związana z wartością korony.
Profesor Fredrik Andersson zwraca uwagę na fakt, że korona szwedzka stała się jedną z najbardziej niestabilnych walut na świecie. Wartość korony znacznie spadła w porównaniu do innych walut, co czyni ją jedną z najniżej wycenianych walut w zachodnim świecie. Warto jednak zaznaczyć, że korona szwedzka nie może być porównywana do walut krajów, które borykają się z poważnymi problemami gospodarczymi, takimi jak Argentyna, Egipt, Nigeria, Wenezuela czy Wietnam. Niemniej jednak, sytuacja korony szwedzkiej wśród głównych walut jest niepewna i wymaga uważnej obserwacji.
3. Szwedzki bank centralny, Riksbank, przyjął ekspansywną politykę monetarną w celu wzmocnienia gospodarki Szwecji. Ruch ten wyróżnia Szwecję spośród innych zachodnich krajów, które prowadzą bardziej umiarkowaną politykę monetarną. Efektem tych działań była silna inflacja, której proporcje przypominają te z klasycznych scenariuszy. Maszyny drukujące banknoty pracowały na pełnych obrotach, aby sprostać zapotrzebowaniu na pieniądze.
Szwedzkie banki tworzyły pieniądze, udzielając dużych pożyczek firmom i gospodarstwom domowym. Riksbank również wprowadzał dodatkowe środki pieniężne poprzez zakup obligacji i papierów wartościowych. Fredrik Andersson, ekonomista, podkreśla, że posiadane pieniądze to w rzeczywistości długi, które są tworzone w momencie, gdy otrzymujemy nowe pożyczki. Oznacza to, że ilość pieniądza w obiegu jest zależna od tworzenia nowych kredytów.
W trakcie pandemii koronawirusa, Riksbank zainicjował program wsparcia gospodarczego, w ramach którego zakupił obligacje o wartości ponad 700 miliardów koron szwedzkich. Miało to na celu zbudowanie rezerw walutowych, złagodzenie skutków pandemii oraz wspieranie inflacji i ożywienia gospodarczego. Riksbank finansował te zakupy poprzez sprzedaż koron i wymianę ich na walutę obcą.
Tym samym Riksbank sygnalizował rynkowi, że preferuje słabnącą, a nawet spadającą wartość korony szwedzkiej. Według Fredrika Anderssona, obecnie Riksbank powinien nie tylko podnieść stopy procentowe, ale także sprzedać papiery wartościowe o wartości miliardów koron. Taki krok umocniłby koronę poprzez ograniczenie jej podaży na rynku.
4. Szwedzka gospodarka boryka się z problemem niższych zysków wynikających z obecnych poziomów stóp procentowych. Od momentu porzucenia ujemnych stóp procentowych w krajach zachodnich w 2020 roku, stopa procentowa różni się w zależności od kraju. Obecnie Szwecja ma stosunkowo niską stopę procentową, co utrudnia przyciąganie międzynarodowego kapitału z krajów, gdzie stopy procentowe są wyższe.
Aktualnie szwedzka stopa procentowa wynosi 3,5%. Inwestorzy oczekują większych zysków, inwestując swoje pieniądze w krajach takich jak Niemcy (3,75%), Wielka Brytania (4,5%), Stany Zjednoczone (5,25%), Polska (6,75%) lub Czechy (7,0%).
Ten problem nie jest nowy. Od wielu lat niskie stopy procentowe w Szwecji przyciągają zarówno krajowych, jak i zagranicznych inwestorów do korzystania z niskich kosztów pożyczek w koronach szwedzkich, a następnie przeliczania tych środków na obcą walutę i inwestowania ich w zagraniczne aktywa oferujące wyższe stopy procentowe. To z kolei powoduje osłabienie presji na szwedzką koronę przez długi czas.
Jednocześnie wiele małych, średnich i dużych przedsiębiorstw unika korony szwedzkiej. Istnieje wiele powodów dla takiego zachowania:
- Amerykańska firma może nie być zainteresowana zamrażaniem cen zakupu w Szwecji na trzy dni w oczekiwaniu na termin płatności. Związane z tym ryzyko walutowe i niskie stopy procentowe nie są dla niej atrakcyjne.
- Duże szwedzkie przedsiębiorstwo może przenieść duże sumy pieniędzy do swojej spółki zależnej w strefie euro na kilka miesięcy przed ważną płatnością. Wyższe stopy procentowe i minimalne ryzyko walutowe są dla niego bardziej korzystne.
- Duńskie przedsiębiorstwo, które posiada spółkę zależną w Skanii, może regularnie przekazywać środki pieniężne z tej spółki, aby uniknąć ryzyka spadku wartości korony szwedzkiej.
„Takie przepływy pieniężne są ciągłe, trwają czasem kilka dni, a czasem kilka minut. Zazwyczaj są obsługiwane przez banki komercyjne i inne duże instytucje. Chociaż są to zwykle ograniczone kwoty jednorazowo, w sumie są to duże kwoty, które mają znaczny wpływ na kursy wymiany walut” – powiedział Fredrik Andersson, ekonomista.
5. Kurs walutowy bez wytycznych politycznych. Szwecja szuka równowagi między inflacją a wymianą walut
Szwedzka polityka pieniężna i kurs wymiany korony szwedzkiej nie były dotychczas skupione na utrzymaniu silnej waluty. Brak określonego celu kursowego przez Riksbank i rząd sprawił, że priorytetem stała się jedynie kontrola inflacji na poziomie „około 2,0 procent”. W przypadku niskiej inflacji, Riksbank preferował słabą koronę w celu pobudzenia gospodarki.
Jednak teraz, gdy inflacja zaczęła wzrastać, Riksbank napotyka trudności z kursowym wycenianiem korony. Słabo wyceniona waluta skutkuje importowaną inflacją, ponieważ towary importowane stają się droższe dla mieszkańców Szwecji. W tej sytuacji istnieją dwa powody, dla których Riksbank powinien rozważyć podniesienie stóp procentowych. Po pierwsze, aby ograniczyć inflację poprzez przyczynienie się do spowolnienia wzrostu gospodarczego. Po drugie, aby wzmocnić kurs korony i złagodzić presję inflacyjną związana z importem.
Kolejne posiedzenie Riksbanku, na którym zostanie podjęta decyzja dotycząca stóp procentowych, zaplanowane jest na 28 czerwca. Ekonomiści, tak jak Fredrik Andersson, sugerują, że Riksbank powinien wówczas sygnalizować, że dąży do wzmocnienia korony szwedzkiej. Taki sygnał mógłby wpłynąć na inwestorów międzynarodowych.
Andersson sugeruje również, że Riksbank powinien dążyć do przypisania euro wartości odpowiadającej 10-10,50 korony szwedzkiej, co oznaczałoby, że korona duńska kosztowałaby około 1,35 korony szwedzkiej.
Niska wartość korony szwedzkiej ma zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki. Z jednej strony, droższe importowane towary, takie jak paliwa, żywność czy odzież, prowadzą do wzrostu inflacji i powodują problemy na rynku budowlanym oraz mieszkaniowym. Z drugiej strony, bardziej przystępne ceny eksportowanych produktów, takich jak stal, papier, drewno czy samochody Volvo, mogą wpływać korzystnie na sektor eksportowy kraju.
Szwedzka korona, która od dłuższego czasu pozostaje niedowartościowana, budzi obawy ekspertów i gospodarczych analityków. Choć niska wartość korony może prowadzić do krótkoterminowej konkurencyjności szwedzkich firm na arenie międzynarodowej, eksperci ostrzegają, że w dłuższej perspektywie jest to niezrównoważone i może mieć negatywne skutki dla kraju.
Niedowartościowana korona szwedzka powoduje, że Szwedzi stają się ubożsi, ponieważ ceny importowanych towarów rosną, co z kolei prowadzi do wzrostu inflacji. Ponadto, słaba waluta otwiera furtkę dla zagranicznych inwestorów, którzy mogą przejmować szwedzkie firmy i aktywa po atrakcyjnych cenach. To z kolei rodzi obawy dotyczące utraty kontroli nad kluczowymi sektorami gospodarki.
„Eksperci zgadzają się, że korona, będąc mocno niedowartościowana, nie może być utrzymana w dłuższej perspektywie. Pomimo krótkoterminowych korzyści konkurencyjnych, niska wartość korony sprawia, że Szwecja zdobywa przewagę konkurencyjną dzięki niskim kosztom, a nie innowacjom i zdolnościom technicznym. Długoterminowo to niekorzystne dla szwedzkich firm” – komentuje Fredrik Andersson, ekonomista.
- Eksplozja w Sztokholmie: Policja bada przyczyny wybuchu w Östermalm
- Dania wprowadza nowe prawo: producenci zapłacą za recykling opakowań
- Podatki od samochodów w Danii wzrosną od 2025 roku – co warto wiedzieć?
- Szkoła przyszłości? W Danii szkoła wprowadza model edukacji skoncentrowany na dobrym samopoczuciu uczniów
- Cyfrowe prawa jazdy w Danii i na Wyspach Owczych – nowe zasady od 2025 roku
