Praca po studiach w Szwecji nie jest już tak oczywista, jak jeszcze kilka lat temu. Najnowsze dane pokazują spadek odsetka osób, które znajdują zatrudnienie rok po ukończeniu yrkeshögskola (YH). Jak podaje SCB, jesienią 2025 pracę jako główne zajęcie miało 81% osób, które ukończyły YH w 2024 roku.
W tle jest gorszy klimat na rynku pracy i recesja, o której wprost wspomina SCB w komentarzu do wyników. Urząd zwraca też uwagę, że na zatrudnienie wpływają nie tylko programy nauczania, ale i czynniki zewnętrzne, takie jak spadek popytu na pracowników.
SCB: 81% absolwentów YH ma pracę, spadek trwa
SCB wskazuje, że udział osób pracujących rok po ukończeniu YH znów się zmniejszył. W zestawieniu dla absolwentów z 2024 roku jest to 81%, czyli o 3 punkty procentowe mniej niż rok wcześniej. Dane dotyczą sytuacji mierzonej jesienią 2025 roku.
W praktyce spada też zgodność pracy z kierunkiem kształcenia. SCB podaje, że w 2025 roku 58% absolwentów pracujących rok po YH ocenia, iż ich praca jest w całości lub w dużej części zgodna z ukończoną edukacją. Jednocześnie rośnie grupa osób, które pracują w zawodach niepowiązanych z wykształceniem.
IT i branża komputerowa: najsłabszy wynik w statystykach
Najgorzej wygląda sytuacja w obszarze data/IT. Według Myndigheten för yrkeshögskolan tylko 69% osób po kierunkach data/IT miało pracę rok po ukończeniu YH. Urząd ocenia, że w tej branży widać nie tylko efekt koniunktury, ale też oznaki dłuższych zmian.
Tę samą liczbę przywołuje depesza TT opublikowana m.in. przez Aftonbladet. W materiale opisano też sytuację absolwenta programowania Cristoffera Dessezara, który po ukończeniu szkoły w czerwcu wysłał setki aplikacji i miał niewiele rozmów rekrutacyjnych.
Według relacji TT problemem są także wymagania w ogłoszeniach. Kandydaci na stanowiska juniorskie często widzą warunek 2-3 lat doświadczenia, co tworzy trudny do przełamania „paradoks startu”. Źródło wskazuje również, że część zadań mogła zostać przejęta przez narzędzia oparte na AI, a firmy częściej wybierają bardziej doświadczonych programistów.
Są kierunki, gdzie praca czeka szybciej
Nie wszystkie obszary YH wypadają tak samo. Jak podaje Aftonbladet, w sektorze ochrony zdrowia i pracy socjalnej pracę miało 91% osób, które ukończyły naukę rok wcześniej, gdy SCB prowadziło badanie jesienią.
W skali całej YH, udział pracujących spadł z 84% do 81% w porównaniu z poprzednim rokiem. To pokazuje, że gorsze wyniki nie ograniczają się do jednej branży.
MYH: recesja to jedno, zmiany technologiczne to drugie
Myndigheten för yrkeshögskolan podkreśla, że spadki są częściowo spodziewane przy słabszej gospodarce, ale i tak budzą niepokój. Analityk urzędu Joel Junros wskazuje, że rosnące użycie AI wpływa na to, jak wyglądają zadania i jakich kompetencji oczekują pracodawcy.
Urząd zwraca też uwagę na dopasowanie pracy do edukacji w data/IT. Według MYH niemal jedna trzecia osób, które znalazły pracę po YH w data/IT, wykonuje zajęcia w ogóle niezgodne z ukończonym kierunkiem.
