Dla wielu młodych ludzi w Szwecji posiadanie własnego domu wydaje się odległe. Jednak najnowsze statystyki pokazują, że sytuacja uległa poprawie – przynajmniej w niektórych częściach kraju.
Trudna sytuacja młodych na szwedzkim rynku mieszkaniowym nie jest nowością. Sztokholmska Izba Handlowa wyliczyła w ubiegłym roku, że niemal trzech na czterech młodych dorosłych jest wykluczonych z rynku w Sztokholmie. Jednocześnie liczba młodych w wieku 18-34 lat mieszkających z rodzicami niemal się podwoiła, co negatywnie wpływa na ich zdrowie psychiczne. Ale teraz sytuacja zaczyna się zmieniać na lepsze.
Więcej dostępnych gmin. Z nowego badania SBAB wynika, że 27-letnia kobieta o średnich zarobkach może obecnie kupić kawalerkę w 15 z 25 największych szwedzkich gmin – o dziewięć więcej niż rok temu. Dla mężczyzn w tym samym wieku sytuacja jest jeszcze korzystniejsza: stać ich na taki zakup w 21 z 25 gmin.
Nierówności płciowe jednak pozostają znaczące. Kobiety nie uzyskują wystarczających kredytów na zakup mieszkania z jedną sypialnią w żadnej z badanych gmin, podczas gdy mężczyźni mogą sobie pozwolić na dwupokojowe mieszkanie w 11 gminach. „To niezwykłe, jak różne są warunki dla kobiet i mężczyzn już w wieku dwudziestu kilku lat, ze względu na znaczną różnicę w wynagrodzeniach. Więcej kobiet niż mężczyzn decyduje się na studia, co sugerowałoby odwrotną sytuację” – komentuje Linda Hasselvik, ekonomistka ds. prywatnych i mieszkaniowych w SBAB.
Oto gminy, w których kobiety mogą sobie pozwolić na kawalerkę: Linköping, Västerås, Örebro, Jönköping, Norrköping, Borås, Eskilstuna, Halmstad, Gävle, Södertälje, Haninge, Sundsvall, Växjö, Karlstad, Kristianstad.
Nie taniej, ale łatwiej o kredyt. Poprawa sytuacji młodych nabywców nie wynika ze spadku cen – wręcz przeciwnie. W większości gmin, gdzie młodzi mogą teraz kupować, ceny wzrosły, w niektórych przypadkach nawet o 19 procent. Zmieniła się jednak zdolność do uzyskania kredytu. „Kilka czynników przyczynia się do tego, że uzyskanie pożyczki może być teraz łatwiejsze. Wzrost płac i dodatkowe ulgi podatkowe zwiększają możliwości kredytowe” – wyjaśnia Linda Hasselvik.
Wkład własny nadal barierą. Jednak wkład własny pozostaje przeszkodą dla wielu młodych ludzi. W swojej analizie SBAB założył, że młody nabywca dysponuje 15 procentami ceny mieszkania – co odpowiada 100 000 do 250 000 SEK w zależności od gminy. „W badaniu zakładamy, że 27-latkowie mają oszczędności na wkład własny… co nie zawsze jest oczywiste. Wyniki można interpretować jako pozytywny sygnał, ale sytuacja młodych ludzi nadal jest trudna” – podsumowuje Hasselvik.
Oto gminy, w których mężczyźni mogą sobie pozwolić na kawalerkę: Göteborg, Malmö, Linköping, Västerås, Örebro, Helsingborg, Jönköping, Norrköping, Umeå, Borås, Huddinge, Eskilstuna, Halmstad, Gävle, Södertälje, Haninge, Sundsvall, Växjö, Karlstad, Botkyrka, Kristianstad.
