Szwedzka Służba Więzienna (Kriminalvården) wprowadziła podwójne obłożenie w najmniejszych celach więziennych, co oznacza, że dwóch więźniów może być zmuszonych do dzielenia celi o powierzchni zaledwie sześciu metrów kwadratowych. Związek zawodowy pracowników więziennictwa ostrzega, że rosnące przeludnienie to „tykająca bomba zegarowa”.
Decyzja ta wynika z desperackiego poszukiwania miejsc w przepełnionych zakładach karnych. Kriminalvården powołuje się na analizę prawną, która stwierdza, że takie rozwiązanie nie narusza Artykułu 3 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, zakazującego tortur i nieludzkiego traktowania. Według analizy, powierzchnia trzech metrów kwadratowych na więźnia jest „międzynarodowym minimalnym standardem” dla podwójnego obłożenia, a jej nieprzestrzeganie rodzi domniemanie naruszenia konwencji.
Torbjörn Nyberg, szef jednostki ds. pojemności w Kriminalvården, przyznaje, że podwójne obłożenie zastosowano już praktycznie we wszystkich większych celach. „Zaczęliśmy od miejsc, które były najlepsze […] Te, które zostały teraz na końcu, to stale gorsze miejsca, które zajmujemy.”
Związek zawodowy bije na alarm
Christer Hallqvist, przewodniczący Seko Kriminalvård (największego związku zawodowego w więziennictwie), wyraża poważne zaniepokojenie sytuacją. „Fakt, że mamy teraz do czynienia z celami o powierzchni sześciu metrów kwadratowych, [gdzie] nie ma prawdziwych wspólnych obszarów […] Umieszczenie w nich dwóch osób będzie tykającą bombą zegarową.” Hallqvist ostrzega również przed ryzykiem, że w niektórych przypadkach konieczne może być nawet potrójne obłożenie cel.
Przeludnienie to nie tylko ciasnota w celach
Zarówno Hallqvist, jak i Nyberg, podkreślają, że największym problemem nie jest sama ciasnota w celach, ale brak przestrzeni wspólnych i sensownych zajęć dla więźniów. „Jest tłoczno, gdy opuszczasz swój pokój. Ledwo starcza miejsc do jedzenia dla wszystkich, prysznice są ciasne i tak dalej,” mówi Nyberg.
Przeludnienie jest główną przyczyną wzrostu przemocy między osadzonymi (wzrost o 25% w ubiegłym roku). Sytuacja personelu więziennego jest coraz trudniejsza. „Może być trochę łatwiej, gdy otworzymy nowe jednostki, ale podwójne obłożenie jest nową normą, więc tak pozostanie,” mówi Hallqvist.
Przeludnienie a przemoc – fakty:
Według raportu rocznego Kriminalvården za 2024 rok, przemoc między osadzonymi jest ściśle związana z przeludnieniem i podwójnym obłożeniem. Wprowadzenie podwójnego obłożenia powodowało wzrost liczby zgłoszeń przemocy, po czym następował spadek. Przeludnienie prowadzi do konfliktów w codziennym życiu, potęgowanych brakiem zajęć i frustracją więźniów.
