Nieprawidłowości w wypłatach emerytur i świadczeń społecznych to problem, który przez lata narastał w szwedzkim systemie opieki społecznej. Emerytury wypłacane osobom zmarłym, świadczenia trafiające do emigrantów, którzy nie spełniają wymogów, i płatności, które rosły z roku na rok – to tylko wierzchołek góry lodowej. Teraz do akcji wkracza nowo utworzona Szwedzka Narodowa Agencja Emerytalna, której celem jest powstrzymanie tych nadużyć.
Emerytury dla zmarłych i emigrantów – jak doszło do problemu?
Z badania przeprowadzonego przez program Ekot wynika, że błędne wypłaty emerytur osobom przebywającym za granicą miały miejsce nawet przez ponad dekadę. Jeden z głośnych przypadków, o którym niedawno pisaliśmy, dotyczył 103-letniej kobiety. Mimo że mieszkała poza Szwecją od ponad 20 lat, nadal otrzymywała emeryturę gwarancyjną i dodatek mieszkaniowy – świadczenia przeznaczone wyłącznie dla osób zamieszkałych w kraju.
Podobne historie dotyczą emerytur wypłacanych zmarłym. W takich przypadkach system wykorzystywali członkowie rodziny zmarłych, którzy latami pobierali niesłusznie przyznawane środki.
Masowa kontrola wiosną – milion emerytów pod lupą
Urząd postanowił podjąć zdecydowane kroki. Jak donosi Sydsvenskan, wiosną rozpoczną się masowe kontrole dotyczące około miliona emerytów pobierających świadczenia oparte na miejscu zamieszkania, takie jak emerytura gwarancyjna czy dodatek mieszkaniowy.
Dyrektor generalny urzędu, Per Eleblad, przyznaje, że jest to „znany problem” i jedna z pierwszych kwestii, którą postanowiono rozwiązać po utworzeniu nowej instytucji.
Cyfrowe ślady w walce z oszustwami
Jednym z głównych narzędzi w walce z nieprawidłowościami są dane cyfrowe. Urząd wykorzystuje cyfrowe ślady, które zostawia każdy obywatel Szwecji. Dzięki analizie takich danych można sprawdzić, czy dana osoba faktycznie mieszka w kraju i pozostaje w kontakcie z władzami.
„Obywatel prowadzący normalne życie pozostawia za sobą wiele śladów – w urzędach czy w innych instytucjach. To właśnie takie dane pozwalają nam identyfikować przypadki oszustw” – tłumaczy Eleblad w rozmowie z Sydsvenskan.
Pierwsze testy tej metody już przyniosły efekty. Kilkanaście podejrzanych przypadków zostało przekazanych do dalszego zbadania przez Szwedzi urząd emerytalny.
Nowa era w systemie opieki społecznej?
Jeśli obecne działania okażą się skuteczne, urząd emerytalny planuje rozszerzyć kontrole na większą skalę. Dzięki temu system opieki społecznej w Szwecji ma szansę stać się bardziej przejrzysty i odporny na nadużycia.
- Semaglutyd (Ozempic) a ryzyko rozwoju NAION – nowe badania i stanowisko EMA
- Norwegowie masowo kupują szwedzką żywność, ignorując ostrzeżenia
- Eksplozja w domu szeregowym w Botkyrce – policja bada powiązania z innymi incydentami
- Nowe żądanie pokoju Putina – ostrzega Zełenski
- Rosyjska dezinformacja uderza w Danię: fałszywa plotka o śmierci duńskiego instruktora F-16
