Rząd Szwecji rozważa wprowadzenie nowego prawa, które umożliwiłoby służbom socjalnym stosowanie elektronicznych bransoletek na kostkę dla dzieci od 15. roku życia. Celem jest zapobieganie wciąganiu młodzieży w przestępczość. W myśl propozycji nowe przepisy pozwoliłyby służbom na interwencje bez zgody dziecka lub opiekuna.
„To nie jest kara, lecz forma ochrony dziecka,” wyjaśnia Anna Tengberg, śledcza rządowa odpowiedzialna za dochodzenie w sprawie tzw. przymusu pośredniego.
Obecnie brak zgody opiekunów uniemożliwia służbom społecznym podjęcie działań wobec około 40% dzieci ocenianych jako potrzebujących wsparcia. Nowe przepisy miałyby zmienić tę sytuację, umożliwiając działania prewencyjne, zanim zajdzie potrzeba zastosowania przymusowej opieki.
Elektroniczne monitorowanie i nowe obowiązki dla rodziców
Nowe prawo przewiduje elektroniczne monitorowanie dzieci, które miałoby zapewnić, że decyzje służb będą przestrzegane. Przykładowo, jeśli ustalono, że dziecko ma pozostać w domu wieczorami, bransoletka na kostkę pozwoliłaby na sprawdzenie, czy przestrzega ono tego nakazu. Monitoring mógłby być stosowany przez miesiąc, z możliwością przedłużenia do sześciu miesięcy w roku.
Minister ds. usług socjalnych Camilla Waltersson Grönvall broni tego środka, podkreślając, że „nie ma nic bardziej stygmatyzującego niż wykluczenie i przestępczość”.
W ramach nowych przepisów służby mogłyby również nakładać na rodziców obowiązki, takie jak udział w spotkaniach lub szkoleniach rodzicielskich, zapewnienie dziecku udziału w zajęciach pozaszkolnych, a także utrzymywanie rutynowych działań, np. pomocy przy odrabianiu lekcji. Rodzice, którzy nie wywiązywaliby się z tych obowiązków, mogliby zostać ukarani grzywną. Nie przewiduje się jednak redukcji świadczeń, co stosowane jest np. w Danii.
Prawo z możliwością ddwołania
Każda decyzja podjęta na mocy nowego prawa będzie mogła być zaskarżona, zapewniając dzieciom i rodzicom prawo do odwołania. Śledcza Anna Tengberg wyjaśnia, że proponowane środki mają na celu wsparcie młodzieży w sytuacjach kryzysowych oraz zapobieganie ich marginalizacji i popadaniu w konflikt z prawem.
