Szwedzkie dążenie do neutralności płciowej, które obejmuje sposoby ułatwiania zmiany płci niezależnie od ciała biologicznego, wywołało krytykę ze strony krajowego Lobby Kobiet, które stwierdziło, że podważa ono dekady pracy na rzecz równości i prowadzi społeczeństwo w kierunku bardziej relatywistycznej postawy.
Szwedzka Agencja Podatkowa przestawiła się na język bardziej uwzględniający płeć, chcąc stać się bardziej “przystosowaną”, w efekcie porzucając pojęcia macierzyństwa i ojcostwa.
“Nie mówimy o matkach i ojcach, ale o tych, którzy rodzą dzieci” – powiedziała telewizji SVT Ingegerd Widell, specjalistka ds. rozwoju biznesu w Szwedzkiej Agencji Podatkowej.
Jako przykład podała wytyczne prawne urzędu dotyczące narodzin.
“Kto rodzi dziecko, staje się automatycznie jego opiekunem. Ma to zastosowanie niezależnie od tego, czy osoba, która urodziła dziecko jest kobietą czy mężczyzną” – czytamy w wytycznych.
Ingegerd Widell, zapytana o to, czy zmiana ta jest łatwa do wprowadzenia, przyznała, że po drodze napotkano przeszkody.
“Nie jest to łatwe, ponieważ dorastasz, gdy rzeczy są nazywane w określony sposób. A potem musisz pomyśleć: ‘Teraz wyrażę się trochę inaczej. Będę myślał bardziej inkluzywnie”. Ale im więcej zaczynasz robić rzeczy w ten sposób, tym łatwiejsze się to staje”, powiedziała Ingegerd Widell.
Na początku tego miesiąca szwedzki rząd przedstawił projekt ustawy, która ma ułatwić obywatelom zmianę płci prawnej. Jeśli ustawa zostanie uchwalona, zmiana zarejestrowanej płci będzie dokonywana w dużej mierze na podstawie preferencji, a nie oceny medycznej, i stanie się równie łatwa jak zmiana nazwiska. Szwedzkie Lobby Kobiet zasugerowało jednak, że projekt ustawy podważy dziesięciolecia pracy na rzecz równości płci.
“Rozumiem, że postrzegana przez siebie tożsamość płciowa jest bardzo ważna dla pewnej grupy i że powinna być uznana, ale dla większości ludzi w społeczeństwie, jak sądzę, i dla nas, którzy pracujemy nad równością płci, ważne jest ciało biologiczne”, powiedziała dla SVT sekretarz generalna Clara Berglund. “Jest to fundamentalna zmiana tego, czym jest płeć jako taka. Z faktu, że chodzi o ciało, przechodzimy do bardziej relatywistycznej postawy” – stwierdziła.
Była minister spraw społecznych Annika Strandhäll, przewodnicząca Socjaldemokratycznych Kobiet, nazwała ustawę “niezwykle ważną” i “dobrze wyważoną”, zobowiązując się do głosowania na “tak”. Mimo to nawet ona zgodziła się, że istnieją “chmury niepokoju” i zaryzykowała stwierdzenie, że perspektywa “całkowitego usunięcia mężczyzn i kobiet” podważy pracę na rzecz równości płci.
Projekt ustawy, przedstawiony przez szwedzkie Ministerstwo Spraw Społecznych, umożliwi również dzieciom od dwunastego roku życia ubieganie się o nową płeć prawną w krajowym rejestrze ludności. Aby zmienić płeć prawną nastolatka, wystarczy zgoda opiekuna, bez konieczności przeprowadzania badań lekarskich lub uzyskania zgody od organów opieki zdrowotnej. Obecnie do zmiany płci prawnej potrzebne jest zaświadczenie lekarskie, co można uczynić od 18 roku życia.