Wszystkie partie w szwedzkim parlamencie zgodziły się, że obrona narodowa wymaga natychmiastowych inwestycji, nawet jeśli oznacza to zadłużenie kraju. Do 2032 roku Szwecja planuje zaciągnąć pożyczki na kwotę 300 miliardów koron, aby zmodernizować siły zbrojne i obronę cywilną. To historyczne porozumienie może zostać oficjalnie ogłoszone już w przyszłym tygodniu, podczas szczytu NATO w Hadze.
– Nie chcę, aby nasze dzieci musiały uczyć się rosyjskiego – powiedziała minister finansów Elisabeth Svantesson (M), tłumacząc konieczność zdecydowanych działań.
Szerokie porozumienie – rzadkość na taką skalę
Porozumienie poparło osiem partii reprezentowanych w Riksdagu. Według ministra obrony Påla Jonsona (M), tak szeroka zgoda polityczna to ewenement na tle innych państw NATO.
Środki z pożyczek mają umożliwić zwiększenie wydatków na:
- obronę wojskową – do 3,5% PKB
- obronę cywilną – do 1,5% PKB
Oznacza to, że budżet obronny Szwecji wzrośnie o 70 miliardów koron rocznie, z obecnych 140 miliardów.
Pożyczki do 2032, potem budżet
Finansowanie modernizacji będzie stopniowo przesuwane z pożyczek do budżetu państwa po 2030 roku. Celem jest osiągnięcie równowagi finansowej do 2035 roku.
Premier Ulf Kristersson (M) i minister Svantesson podkreślają, że zaniechanie inwestycji obronnych byłoby większym zagrożeniem dla przyszłych pokoleń niż zadłużenie.
– To niezależne od rządu. Każdy gabinet będzie musiał znaleźć źródła finansowania – mówi Mikael Damberg (S), były minister finansów.
Polityczna debata: jak finansować wydatki?
Mimo wspólnego stanowiska co do potrzeby inwestycji, partie różnią się w kwestii długoterminowego finansowania:
- Moderaci liczą na wzrost gospodarczy i wyższe wpływy z podatków.
- Socjaldemokraci dopuszczają konieczność podwyżek podatków i oszczędności.
- Lewica postuluje wprowadzenie nowego podatku kryzysowego, ale broni obecnego finansowania z pożyczek, by nie obciążać opieki społecznej.
50 miliardów na obronę cywilną
Z całkowitej sumy 300 miliardów koron, 50 miliardów zostanie przeznaczone na wzmocnienie obrony cywilnej. Środki mają sfinansować m.in. budowę magazynów żywności, leków i paliw oraz inwestycje w infrastrukturę kryzysową.
– To wzmocniona Szwecja, która odpowiada na globalne zagrożenia – zaznacza minister obrony cywilnej Carl-Oskar Bohlin (M).
