Szwecja i Finlandia planują pozostać poza NATO pomimo “szoku” wywołanego rosyjską inwazją na Ukrainę, powiedzieli w czwartek przywódcy obu krajów.
Wraz z ofensywą wojskową zarządzoną przez rosyjskiego prezydenta Władimira Putina, “wkroczyliśmy w nowy i mroczny rozdział w historii Europy“, powiedziała na konferencji prasowej szwedzka premier Magdalena Andersson. Potępiła “wyraźne naruszenie prawa międzynarodowego i europejskiego porządku bezpieczeństwa”.
Pomimo debaty na temat członkostwa w NATO, która została ożywiona przez napięcia na Ukrainie, liderka socjaldemokratów powiedziała, że stanowisko Szwecji w sprawie nieprzystępowania do sojuszu obronnego pozostaje niezmienne.
“W sytuacji takiej jak ta ważne jest, by długoletnia polityka bezpieczeństwa Szwecji pozostała niezachwiana. Że jesteśmy przewidywalni i jaśni. Szwecja była wolna od sojuszu przez bardzo długi czas. Służyło to dobrze.” powiedziała Andersson.
Wcześniej, w sąsiedniej Finlandii, rząd również wykluczył natychmiastowe zbliżenie do członkostwa w NATO.
“Mamy politykę bezpieczeństwa zaprojektowaną, by przetrwać czasy kryzysu. Użyjemy środków, które mamy do dyspozycji, włączając w to współpracę z partnerami z NATO” – powiedział na konferencji prasowej minister spraw zagranicznych Pekka Haavisto.
W przeciwieństwie do Szwecji, Finlandia przyjęła tak zwaną “opcję NATO”, co oznacza, że “jeśli bezpieczeństwo Finlandii będzie tego wymagało, Finlandia ma możliwość ubiegania się o członkostwo”, powiedziała premier Sanna Marin. Pełne członkostwo jest trwającą debatą, która w ostatnich tygodniach rozgorzała na nowo w Finlandii, a działania Rosji prawdopodobnie spowodują szerszą debatę, zauważyła Marin.
Norwegia, członek NATO, potępiła “poważne naruszenie prawa międzynarodowego” i ogłosiła “tymczasowe” przeniesienie swojej ambasady z Kijowa do Lwowa, na zachodzie Ukrainy. “”Atak jest poważnym naruszeniem prawa międzynarodowego i naraża na niebezpieczeństwo życia niewinnych ludzi” – napisał na Twitterze norweski premier Jonas Gahr Store.
Dania, również należąca do NATO, wezwała rosyjskiego ambasadora, aby potępić inwazję. “Ten dzień jest plamą na rosyjskiej historii. Dania zdecydowanie potępia bezwzględny i całkowicie niesprowokowany atak Rosji na Ukrainę” – powiedział w oświadczeniu minister spraw zagranicznych Jeppe Kofod.