Szwedzka Służba Bezpieczeństwa (Säkerhetspolisen – Säpo) ocenia, że istnieje „znaczne ryzyko” dalszego pogorszenia sytuacji bezpieczeństwa w Szwecji. Największe zagrożenie, zdaniem Säpo, stanowi Rosja, ale wpływ na bezpieczeństwo mogą mieć również zmiany polityczne w USA.
„Sytuacja w zakresie bezpieczeństwa jest poważna,” mówi szefowa Säpo, Charlotte von Essen.
Podczas wtorkowego briefingu prasowego Säpo przedstawiło swoją ocenę sytuacji na lata 2024-2025. Säpo wskazuje na szybkie zmiany w sytuacji międzynarodowej, co utrudnia przewidywanie przyszłości. Już teraz jednak zidentyfikowano konkretne zagrożenia:
- Nieautoryzowane działania wywiadowcze.
- Operacje wpływu.
- Cyberataki.
„Rosyjska wojna agresji w Ukrainie trwa, podczas gdy w Stanach Zjednoczonych zachodzą zmiany, które mogą wpłynąć na sytuację bezpieczeństwa,” powiedziała von Essen. Nie jest jeszcze jasne, jak ewentualna zmiana polityki USA wobec Rosji wpłynie na bezpieczeństwo Szwecji.
Fredrik Hallström, szef operacji w Säpo, dodaje: „Jestem w pełni świadoma, że wywołuje to obawy i niepewność. Ale jak konkretnie wpłynie to na bezpieczeństwo Szwecji, jest trochę za wcześnie, aby o tym mówić.”
Przedstawiciele administracji byłego prezydenta Trumpa otwarcie okazywali poparcie dla skrajnie prawicowych sił w Europie (Niemcy, Wielka Brytania). „To poważna sprawa. W poprzednich latach byliśmy świadkami zwiększonego eksportu prawicowej ekstremistycznej propagandy promującej przemoc, w szczególności ze Stanów Zjednoczonych, i tego, jak doprowadziło to do wielu ataków prawicowych ekstremistów na Zachodzie,” mówi Hallström.
Zagrożenie terrorystyczne i nowa tendencja: Brutalna propaganda
Zagrożenie terrorystyczne dla Szwecji pozostaje na wysokim poziomie (4 w pięciostopniowej skali Säpo). Säpo wskazuje na zagrożenie ze strony brutalnego islamskiego ekstremizmu i prawicowego ekstremizmu. Zauważa się jednak nowe zagrożenie: młodych ludzi, których przyciąga przemoc sama w sobie, a nie konkretna ideologia.
„Obserwujemy zwiększoną tendencję do normalizacji bardzo brutalnej propagandy w różnych kanałach. Może to być środowisko gier i odczłowieczone memy, zwłaszcza w zamkniętych społecznościach internetowych, w których próg przemocy jest obniżony,” mówi Hallström.
Rosja, cyberataki i rekrutacja młodzieży
Säpo uważa Rosję za największe zagrożenie dla Szwecji. Ostrzega również przed cyberatakami ze strony krajów takich jak Chiny i Iran. Rosyjski sabotaż może być skierowany przeciwko szwedzkiej pomocy dla Ukrainy lub infrastrukturze telekomunikacyjnej. Istnieje również ryzyko, że Rosja lub inne państwa będą rekrutować młodych ludzi, np. ze środowisk przestępczości zorganizowanej.
Ostrzeżenie przed pochopnymi wnioskami
Säpo apeluje o ostrożność i unikanie pochopnych wniosków w przypadku incydentów, takich jak uszkodzenie kabli na Morzu Bałtyckim, zanim zostaną one dokładnie zbadane. Nadmierne obawy mogą być wykorzystywane przez obce państwa. „Nie powinniśmy wywoływać niepokoju i alokować wszystkich zasobów w jednym kierunku. Musimy pracować nad tą równowagą wspólnie z mediami i innymi grupami społecznymi,” mówi Charlotte von Essen.
