Unia Europejska kontynuuje transformację energetyczną, odchodząc od paliw kopalnych na rzecz źródeł odnawialnych. Najnowsze dane wskazują, że proces ten przebiega szybciej, niż pierwotnie zakładano. W 2024 roku odnotowano historyczny moment – zielone źródła energii po raz pierwszy wyprodukowały więcej energii elektrycznej niż węgiel.
Szczególny wzrost odnotowano w sektorze energii słonecznej, co podkreśla raport think tanku Ember. W ubiegłym roku energia słoneczna odpowiadała za 11% produkcji energii elektrycznej w UE, tym samym po raz pierwszy stając się ważniejszym źródłem energii niż węgiel, którego udział spadł do 10%.
Produkcja energii z gazu w UE maleje już piąty rok z rzędu. Ogólne zużycie paliw kopalnych osiągnęło historycznie niski poziom – 29%. Z kolei odnawialne źródła energii (OZE) wygenerowały w 2024 roku rekordowe 47% energii elektrycznej w UE.
„Paliwa kopalne tracą kontrolę nad energetyką w UE” – komentuje Chris Rosslowe, starszy analityk i główny autor raportu Ember. „Kiedy zielona transformacja w Europie rozpoczęła się w 2019 roku, niewielu wierzyło, że transformacja energetyczna UE może zajść tak daleko. Energia wiatrowa i słoneczna spychają węgiel na margines i powodują strukturalny spadek zużycia gazu.”
Słoneczna energia liderem wzrostu
Raport Ember szczególnie wyróżnia rolę energii słonecznej, która w 2024 roku stała się najszybciej rozwijającym się źródłem energii w UE, po raz pierwszy wyprzedzając węgiel.
Dyrektor generalny Ember, Dave Jones, już wcześniej podkreślał sukces energii słonecznej. W 2023 roku odegrała ona znaczącą rolę w globalnej produkcji energii elektrycznej. „Energia słoneczna rozwija się szybciej, niż ktokolwiek przypuszczał. W 2023 roku była najważniejszym źródłem odnawialnej energii elektrycznej, generując ponad dwukrotnie więcej energii niż węgiel” – mówił Dave Jones w kwietniu 2024 roku.
Dominujące źródła energii w UE
Mimo dynamicznego rozwoju OZE, energia jądrowa pozostaje największym pojedynczym źródłem energii w UE, odpowiadając za ponad 20% produkcji energii elektrycznej. Na drugim miejscu, drugi rok z rzędu, plasuje się energia wiatrowa z 17% udziałem.
Podsumowanie i perspektywy:
- Historyczny przełom: Energia odnawialna po raz pierwszy wyprzedziła węgiel w produkcji energii elektrycznej w UE.
- Lider wzrostu: Energia słoneczna jest najszybciej rozwijającym się źródłem OZE.
- Spadek paliw kopalnych: Zużycie węgla i gazu systematycznie maleje.
- Dominujące źródła: Energia jądrowa i wiatrowa wciąż odgrywają kluczową rolę w miksie energetycznym UE.
- Przyszłość: Trend odchodzenia od paliw kopalnych i dynamiczny rozwój OZE prawdopodobnie się utrzymają, co będzie miało pozytywny wpływ na środowisko i bezpieczeństwo energetyczne UE.