Trzecim źródłem emerytury jest emerytura prywatna (privat pension), którą możesz zapewnić sobie samemu odkładając zarobione pieniądze. Można to zrobić na przeróżne sposoby: prywatny bankowy fundusz emerytalny, kapitałowy fundusz ubezpieczeniowy (kapitalförsäkring) albo możesz samemu inwestować w obligacje, nieruchomości czy inne temu podobne rzeczy. Jeśli nie zamierzasz pozostawać na dłużej w Szwecji, rozważ także trzymanie tych oszczędności w innym kraju, jeśli masz taką możliwość.
Jak więc zapanować nad taką ilością różnych funduszy? W Szwecji to jest całkiem proste.
Każdej wiosny otrzymasz od Urzędu Nadzoru i Ubezpieczeń Emerytalnych pomarańczową kopertę z danymi mówiącymi ci jak dużo już odłożyłeś na swoją emeryturę państwową wraz z oszacowaniem przyszłej prawdopodobnej emerytury. Oszacowanie to jest oparte na twoich obecnych zarobkach. Wielu Szwedów obawia się lub ignoruje przyjście pomarańczowej koperty, ale zapoznanie się z tymi danymi może być bardzo użyteczne. Poziom swoich oszczędności emerytalnych możesz także sprawdzić w każdej chwili logując się na stronie internetowej Urzędu Nadzoru i Ubezpieczeń Emerytalnych w zakładce Moje strony – ‘Mina Sidor‘.
Pamiętaj o tym, że jest to tylko oszacowanie i czym dalej masz jeszcze do wieku emerytalnego tym mniej jest ono dokładne, gdyż czynniki wpływające na twoją emeryturę są zmienne. W oszacowaniu tym przyjmuje się także, że będziesz mieszkał i pracował w Szwecji co najmniej 40 lat, więc wychodzi tam zazwyczaj znacznie większa suma niż ta, którą prawdopodobnie otrzymają osoby przebywające do pracy w Szwecji z innych krajów.
Jeśli chcesz poznać stan wszystkich trzech składników emerytury – część państwową, pracowniczą oraz prywatną – możesz zajrzeć na Minpension.se stronę prowadzoną wspólnie przez szwedzki rząd i fundusze emerytalne. To może być pomocne także w przypadku, jeśli nie jesteś pewien czy twój poprzedni pracodawca odprowadzał składki na emeryturę pracowniczą. Pamiętaj też, że pewne małe składniki emerytury mogą nie być na tej stronie wyszczególnione, ale 90 procent osób powinno ujrzeć tam wszystkie swoje odłożone pieniądze.
Wiesz już, że pieniądze są bezpiecznie odłożone i czekają na ciebie, ale wielu obcokrajowców chce także upewnić się, że nie będą mieli kłopotów z ich odbieraniem, kiedy nadejdzie już na to właściwy czas.
W Szwecji emeryturę możesz zacząć odbierać w dowolnym momencie po osiągnięciu wieku 61 lat. Możesz odbierać 25, 50, 75 lub 100 procent emerytury każdego miesiąca, więc jeśli zdecydujesz się na przykład na pracę w obniżonym wymiarze godzinowym to możesz wnioskować o odbieranie mniejszej części emerytury.
Ci, którzy na emeryturze opuszczą Szwecję lub wyjechali jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego są wciąż uprawnieni do odbierania szwedzkiej emerytury (oprócz minimalnej emerytury gwarantowanej, jak już wspominaliśmy powyżej). Aby być do tego uprawnionym nie musisz być obywatelem szwedzkim, ale musisz samemu o tę emeryturę wystąpić, ponieważ to od ciebie zależy, kiedy chcesz ją zacząć otrzymywać.
Kiedy będziesz opuszczał Szwecję poinformuj Urząd Nadzoru i Ubezpieczeń Emerytalnych o swoim nowym adresie a wtedy wciąż będziesz od niego otrzymywał informacje i powiadomienia dotyczące twojej emerytury. Pamiętaj, aby przy każdej przeprowadzce informować o tym urząd.
Jeśli przebywasz w kraju UE lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo innego kraju, z którym Szwecja ma podpisaną umowę w sprawie emerytur (pełną listę znajdziesz tutaj, znajdują się na niej także USA oraz Kanada) wystarczy zgłosić się do lokalnego urzędu emerytalnego w celu rozpoczęcia odbierania szwedzkiej emerytury. Jeśli mieszkasz w innym kraju nie wymienionym na tej liście, powinieneś skontaktować się bezpośrednio z Urzędem Nadzoru i Ubezpieczeń Emerytalnych z pytaniem jak obierać emeryturę, pytanie to możesz zadać poprzez wypełnienie tego formularza.
Urząd zaleca rozpoczęcie procesu składania aplikacji co najmniej na trzy miesiące przed datą, od której planujesz pobierać emeryturę, a jeśli mieszkasz za granicą to najlepiej rozpocząć działania 6 miesięcy wcześniej. Emeryturę można otrzymywać zarówno na konto w Szwecji, jak i na konto bankowe w innym kraju.
Gdy mieszkając za granicą rozpoczniesz odbieranie szwedzkiej emerytury, możesz także co roku od urzędu otrzymywać certyfikat do potwierdzania faktu życia (levnadsintyg). Jest on wysyłany do emerytów mieszkających w krajach, z których Urząd Nadzoru i Ubezpieczeń Emerytalnych nie otrzymuje automatycznie informacji o życiu osób, którym należy się emerytura. Kraje, z którym takie dane są wymieniane automatycznie to Dania, Norwegia, Finlandia oraz Niemcy.
Certyfikaty są wysyłane do emerytów każdej jesieni a także mogą one zostać pobrane ze strony urzędu. Taki certyfikat musi zostać potwierdzony przez władze takie jak na przykład lokalna policja, ubezpieczenie społeczne lub przez szwedzką ambasadę a następnie należy formularz odesłać do urzędu pocztą lub emailem.
Podsumowując, tutaj przedstawiamy listę rzeczy, które powinieneś zrobić, aby na bieżącą znać i kontrolować stan swojej przyszłej emerytury:
- Sprawdź poprzez Internet jak dużo już masz odłożone;
- Porozmawiaj ze swoim pracodawcą o pensji pracowniczej i dowiedz się czy nie masz tutaj jakiejś decyzji do podjęcia;
- Jeśli jesteś na samozatrudnieniu lub nie masz emerytury pracowniczej rozważ samodzielne odkładanie oszczędności;
- Zadecyduj, czy nie chcesz przenieść swoich funduszy emerytury dodatkowej i pracowniczej (jeśli taka ci przysługuje);
- Zastanów się nad wpłacaniem pieniędzy na prywatny fundusz emerytalny;
- Pamiętaj o poinformowaniu Urzędu Nadzoru i Ubezpieczeń Emerytalnych o swoim adresie, jeśli opuścisz Szwecję;
- Skontaktuj się 6 miesięcy przed czasem, od którego chcesz pobierać emeryturę z Urzędu Nadzoru i Ubezpieczeń Emerytalnych lub jeśli mieszkasz w kraju UE albo Europejskiego Obszaru Gospodarczego ze swoim lokalnym urzędem odpowiedzialnym za emerytury;