Niewiele osób darzy dziki sympatią. Być może jednak to się zmieni. Naukowcy dostrzegają korzyści płynące z obecności dzików w lasach.
Wielu rolników boryka się z problemem dzików niszczących uprawy. Podobne problemy dotykają właścicieli domów w rejonach, gdzie dziki występują licznie.
Jednak badania przeprowadzone na SLU (Szwedzki Uniwersytet Nauk Rolniczych) wskazują na pozytywny wpływ dzików na ekosystem – szczególnie w lasach gospodarczych. Okazuje się, że zwierzęta te stają się cennym elementem z punktu widzenia ekologii, a ich rycie w ziemi stwarza szansę rozwoju dla większej liczby roślin, przyczyniając się tym samym do wzrostu różnorodności biologicznej.
Wkład w różnorodność biologiczną
W intensywnie zarządzanych lasach, zdominowanych przez drzewa tego samego gatunku i w tym samym wieku, często brakuje różnorodności roślinności typowej dla naturalnych ekosystemów leśnych. To z kolei negatywnie wpływa na występowanie wielu gatunków zwierząt. W tym kontekście dziki mogą odegrać pozytywną rolę.
„Dziki stają się inżynierami ekosystemów. Przekopując glebę, stwarzają warunki do rozwoju wielu roślin, które w innym przypadku nie miałyby szansy na zakorzenienie się. Ma to szereg pozytywnych konsekwencji dla biologii lasów, które zazwyczaj charakteryzują się niską wartością przyrodniczą” – wyjaśnia Evelina Augustsson, autorka pracy magisterskiej na SLU, na której opierają się te odkrycia.
Monitorowanie dzików za pomocą GPS
Evelina Augustsson wyposażyła dziki w obroże z GPS w miejscach dokarmiania w Grimsö, gdzie znajduje się stacja badawcza SLU. W tych samych miejscach przeprowadzono inwentaryzację roślinności, aby zbadać wpływ dzików na ich otoczenie.
„Dziki zwiększyły różnorodność roślin naczyniowych i zmieniły skład gatunkowy. Szczególnie sprzyjały gatunkom jednorocznym, zależnym od zaburzeń gleby, oraz gatunkom, których nasiona mogą przetrwać w glebie przez długi czas, czekając na odpowiednie warunki do kiełkowania” – relacjonuje Evelina Augustsson.
„Jest to złożony proces i jego przebieg może się różnić w zależności od lokalizacji. Niemniej jednak, bez wątpienia dziki mogą być cennym elementem z punktu widzenia ekologii. Mają pozytywny wpływ na florę, co może być szczególnie istotne w silnie przekształconych krajobrazach leśnych o niskiej wartości przyrodniczej i niewielkiej ilości naturalnych zaburzeń” – dodaje badaczka.
Wątpliwości dotyczące dokarmiania
W badaniu przeanalizowano również kwestię dokarmiania dzików. Praktyka ta ma na celu odciągnięcie zwierząt od upraw rolnych.
Metoda ta budzi kontrowersje, a praca Eveliny Augustsson sugeruje, że jej skuteczność w ograniczaniu szkód jest wątpliwa, a jednocześnie może ona prowadzić do koncentracji dzików w określonych obszarach.
„Dokarmianie jako metoda zarządzania populacją dzików powinno być stosowane z dużą ostrożnością. Moje badania nie potwierdziły jego skuteczności, choć w innych lokalizacjach sytuacja może wyglądać inaczej” – podsumowuje Evelina Augustsson.