Norweski Fundusz Naftowy, zarządzający ogromnymi nadwyżkami z sektora naftowego, osiągnął wartość przekraczającą 20 000 miliardów NOK, co jest wynikiem znacznie powyżej wcześniejszych prognoz. Osiągnięcie to czyni fundusz jednym z największych inwestorów na świecie, ale wraz z tym rekordem pojawiają się nowe wyzwania gospodarcze i strategiczne, informuje portal e24.
Rekordowy wzrost i jego przyczyny
W ciągu ostatnich pięciu lat wartość funduszu podwoiła się, co jest wynikiem:
- Silnych rynków finansowych – inwestycje w globalne firmy, takie jak Apple czy Microsoft, przyniosły wysokie zyski.
- Osłabienia korony norweskiej – korzystne kursy walutowe zwiększyły wartość aktywów funduszu.
- Wysokich cen gazu – podwyżki cen surowców energetycznych, napędzane między innymi wojną w Ukrainie, znacząco zwiększyły dochody Norwegii.
Według prognoz z 2019 roku fundusz miał osiągnąć wartość 12 bilionów NOK do 2025 roku. Dzisiejsze 20 bilionów NOK daleko przewyższa te oczekiwania.
Paradoks bogactwa: więcej pieniędzy niż możliwości
Pomimo imponującego wzrostu, Norwegia stoi przed poważnym dylematem gospodarczym. Jak wskazuje Kjersti Haugland, główny ekonomista DNB Markets:
„Mamy pieniędzy pod dostatkiem, ale nie mamy wystarczającej liczby ludzi lub zdolności w gospodarce, aby poradzić sobie z nadmierną konsumpcją rządową”.
Państwo mogłoby teoretycznie wydawać aż 600 miliardów NOK rocznie w ramach zasady zarządzania funduszem. Jednak taka strategia groziłaby przeciążeniem gospodarki, wąskimi gardłami w kluczowych sektorach i wzrostem inflacji.
Ograniczenia i ryzyka związane z funduszem
Choć fundusz jest symbolem norweskiego sukcesu, jego przyszłość nie jest pozbawiona zagrożeń:
- Ryzyko spadku wartości: Zarządzający funduszem, Nicolai Tangen, oraz jego zastępca, Trond Grande, ostrzegają przed możliwym odwróceniem trendów na rynkach finansowych.
- Zależność od rynków zagranicznych: Wzrost funduszu był napędzany głównie przez inwestycje w zagraniczne aktywa, co czyni go podatnym na globalne wahania gospodarcze.
- Wyzwania demograficzne i technologiczne: Norwegia musi znaleźć sposób na wykorzystanie funduszu do sprostania przyszłym wyzwaniom, takim jak starzenie się społeczeństwa czy rosnąca globalna konkurencja.
Co dalej z funduszem?
Norwegia staje przed kluczowym pytaniem: jak najlepiej wykorzystać bogactwo zgromadzone w funduszu, aby nie tylko wspierać bieżące potrzeby, ale także budować zrównoważoną przyszłość. Jak zauważa Haugland:
„Ważne jest, abyśmy inwestowali w innowacyjność i produktywność, które przyniosą korzyści w dłuższym okresie. Europa zmaga się z brakiem zdolności do rozwoju, co pogłębia konkurencja ze strony USA i Chin”.
Globalne znaczenie Norweskiego Funduszu Naftowego
Fundusz stał się jednym z kluczowych graczy na światowych rynkach finansowych, posiadającym udziały w największych firmach i wpływającym na globalne strategie inwestycyjne. Jego decyzje inwestycyjne oraz sposób zarządzania bogactwem narodowym mogą stać się wzorem dla innych państw posiadających znaczące zasoby naturalne.
