Ci, którzy żyją w Szwecji i mają bardzo niskie dochody albo nie mieli żadnych dochodów w Szwecji także mogą być uprawnieni do tak zwanej ‘emerytury gwarantowanej’ (garantipension) po osiągnięciu wymaganego wieku. Oznacza to otrzymywanie minimalnej emerytury niezależnie od tego, ile się zarabiało.
To jest jedyny składnik emerytury, którego nie będziesz mógł otrzymać, jeśli przeniosłeś się ze Szwecji do innego kraju, chyba że przeniosłeś się do jednego z krajów Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Szwajcarii lub niektórych części Kanady. Emerytura taka jest wyliczana przy założeniu, że mieszkałeś w Szwecji co najmniej 40 lat (są też specjalne zasady dla tych, którzy przybyli do kraju jako uchodźcy), jeśli więc twój pobyt był krótszy otrzymasz proporcjonalnie mniejszą sumę. Emerytura gwarantowana może być wypłacana po osiągnięciu wieku 65 lat.
Wysokości emerytury otrzymywanej od państwa nie da się wyliczyć wcześniej, zależy ona on twoich zarobków, odbieranych dodatkowych świadczeń, czasu pracy w Szwecji i momentu, w którym zaczniesz tę emeryturę odbierać. Dla porównania średnia emerytura otrzymywana od państwa w 2019 roku wynosiła 12600 koron miesięcznie (przed opodatkowaniem). Stanowiło to około dwóch trzecich całej emerytury odbieranej przez przeciętnego obywatela, ale jeśli spędzisz więcej czasu pracując poza granicami Szwecji to ta część będzie oczywiście odpowiednio mniejsza.
Oprócz emerytury państwowej, drugim możliwym składnikiem odbieranych świadczeń jest cześć wypłacana ci przez pracodawcę nazywana ‘emeryturą pracowniczą’ (tjänstepension). Ta część stanowi typowo 20-30 procent otrzymywanych pieniędzy, ale jeśli miałeś duże zarobki to może być to znacznie więcej.
Większość pracowników (według danych szwedzkiego rządu 90 procent) jest uprawniona do jakiejś formy emerytury pracowniczej, ale dokładnie jak to wygląda to zależy od tego, gdzie byłeś zatrudniony. Żeby dokładnie dowiedzieć się co ci się należy porozmawiaj z kimś z twojego miejsca pracy albo ze związków zawodowych, jeśli są tam one obecne. Pamiętaj, że niektórzy pracodawcy stosują tutaj niższą granicę wieku od której otrzymywane jest to świadczenie, możliwe jest także różnicowanie jego wysokości w zależności od wieku osoby je odbierającej.
U wielu pracodawców, wysokość takiego świadczenia jest uregulowana poprzez umowę pomiędzy związkami zawodowymi a pracodawcę nazywaną umową zbiorową (kollektivavtal). W Szwecji są cztery główne typy umów zbiorowych, dowiedz się więc, jaka jest stosowana u ciebie, jeśli w ogóle jest podpisana.
Jeśli stosowne porozumienie jest podpisane to 4,5 procenta twojej miesięcznej pensji, będzie odkładane na twoją emeryturę pracowniczą. W niektórych przypadkach pracownicy mają możliwość samodzielnego wyboru funduszu, w którym te pieniądze będą odkładane. Wtedy możliwe jest przenoszenie tych pieniędzy tak samo jak w przypadku emerytury dodatkowej.
W niektórych branżach nie ma umów zbiorowych i tam emerytura pracownicza jest kwestią negocjacji pracowników z pracodawcą, który nie jest zobowiązany do jej oferowania.
Jeśli pracujesz w Szwecji na samozatrudnieniu lub nie masz emerytury pracowniczej, możesz samemu zdecydować o odkładaniu pieniędzy. Odkładanie co miesiąc 4-5 procent zarobków jest bardzo dobrym pomysłem. A jeśli prowadzisz własną firmę, możesz utworzyć swoją własna emeryturę pracowniczą.
