Duński rząd oraz kluczowe partie polityczne zawarły historyczne porozumienie, które wprowadzi głębokie zmiany w systemie opieki zdrowotnej. Reformę, zaprezentowaną przez minister zdrowia Sophie Løhde, określono jako najistotniejszą od dwóch dekad. Głównym celem zmian jest przystosowanie opieki zdrowotnej do rosnącej liczby osób starszych i przewlekle chorych oraz zredukowanie nierówności geograficznych. Oto najważniejsze aspekty reformy, które wpłyną na życie milionów Duńczyków.
1. Powstaje Nowy Megaregion – Region Wschodniej Danii
Jednym z najbardziej kontrowersyjnych punktów reformy jest połączenie Regionu Stołecznego Danii z Regionem Zelandii, co zaowocuje utworzeniem nowego „megaregionu” – Regionu Wschodniej Danii, zamieszkanego przez około 2,6 miliona osób, czyli niemal połowę populacji kraju. Celem tej fuzji jest zmniejszenie nierówności zdrowotnych, które najbardziej dotykają Region Zelandii, gdzie od lat istnieją problemy z rekrutacją personelu medycznego oraz zmagania z wyższymi wskaźnikami chorobowości.
Choć początkowo wiele partii krytykowało tę koncepcję, zmiany wprowadzone w ostatecznej wersji przekonały niektórych przeciwników. Jak stwierdził Stinus Lindgreen, rzecznik Socjaldemokratów ds. zdrowia, „to dobre porozumienie”, ponieważ zakłada m.in. zrównanie opieki psychiatrycznej z somatyczną. Nowy model administracyjny przewiduje uproszczone procedury i łatwiejszy dostęp do opieki dla obywateli, niezależnie od ich miejsca zamieszkania.
2. Więcej Lekarzy w Systemie – Nowe Miejsca Szkoleniowe
Reforma kładzie nacisk na zwiększenie liczby lekarzy, szczególnie w medycynie ogólnej, gdzie istnieją największe niedobory. W związku z tym, rząd planuje otworzyć 140 nowych miejsc na studiach licencjackich w zakresie medycyny w miastach Aalborg, Esbjerg oraz Køge. Celem jest osiągnięcie liczby 5000 lekarzy pierwszego kontaktu w Danii do 2035 roku – obecnie liczba ta wynosi około 3500.
Aby zatrzymać lekarzy w regionach peryferyjnych, reforma wprowadza system zachęt finansowych oraz nowy model dystrybucji kadry, który pozwoli państwu kontrolować liczbę lekarzy w poszczególnych obszarach. Minister zdrowia Sophie Løhde podkreśliła, że młodzi lekarze będą mogli pracować w trudniejszych regionach bez obniżania swojego wynagrodzenia. Ma to na celu zapewnienie odpowiedniego dostępu do opieki zdrowotnej także w regionach oddalonych od dużych miast.
3. Utworzenie 17 Nowych Rad ds. Zdrowia
Zmniejszenie liczby regionów zdrowotnych z pięciu do czterech pociąga za sobą utworzenie 17 nowych rad ds. zdrowia, które mają ułatwić kontakt obywateli z systemem opieki zdrowotnej. Rady te będą zajmować się tzw. „trójkątem bermudzkim opieki zdrowotnej” – obszarem, gdzie pacjenci często gubią się w przekazywaniu ich pomiędzy szpitalami, gminami oraz lekarzami pierwszego kontaktu.
Rady składać się będą z przedstawicieli rad miejskich i regionalnych, jednak to regiony będą miały decydujący głos. Zadaniem rad będzie bliskie monitorowanie problemów zdrowotnych w danym obszarze oraz usprawnienie lokalnych procesów opieki.
4. Pakiety Opieki dla Osób z Chorobami Przewlekłymi
Jednym z kluczowych punktów reformy jest stworzenie tzw. „pakietów opieki przewlekłej”, inspirowanych skutecznymi programami walki z rakiem. Obywatele cierpiący na choroby przewlekłe, takie jak POChP, cukrzyca typu 2 czy przewlekłe bóle pleców, zyskają dostęp do zintegrowanych usług zdrowotnych dostosowanych do ich indywidualnych potrzeb. Programy te mają na celu przyspieszenie diagnozy i leczenia, a także ułatwienie dostępu do rehabilitacji.
Pakiety opieki przewlekłej mają zostać w pełni wdrożone do 2027 roku, dając przewlekle chorym pacjentom prawo do kompleksowej opieki, od diagnozy po specjalistyczne leczenie, co znacząco poprawi jakość ich życia i ułatwi dostęp do niezbędnych zasobów medycznych.
5. Szybsza Diagnostyka dla Pacjentów z Demencją
Krytyka organizacji Alzheimer i DaneAge, które zwracały uwagę na potrzebę wsparcia pacjentów z demencją, została uwzględniona w nowym porozumieniu. Pacjenci z demencją zyskają możliwość szybszej diagnostyki, co pozwoli im na bardziej skuteczną i dostępną opiekę. Reforma przewiduje, że diagnozowanie demencji zostanie przeniesione z szpitali do podstawowej opieki zdrowotnej, co przyspieszy cały proces i zmniejszy czas oczekiwania.
Każdego roku w Danii diagnozuje się około 9000 nowych przypadków demencji, a liczba ta prawdopodobnie wzrośnie wraz z rosnącą populacją osób starszych.
6. Koalicja Wspierająca Porozumienie i Kontrowersje
Choć rząd zyskał wsparcie partii takich jak Konserwatyści, Duńscy Demokraci, SF oraz radykałowie, nie wszystkie ugrupowania zgadzają się z postanowieniami. Sojusz Liberalny, Enhedslisten i Duńska Partia Ludowa podkreślają, że nie dano im realnej szansy na negocjacje. Peder Hvelplund, rzecznik Enhedslisten ds. zdrowia, stwierdził, że priorytetem rządu była walka o władzę, a nie faktyczna poprawa systemu opieki zdrowotnej.
Reforma opieki zdrowotnej: Szanse i wyzwania
Nowa reforma zdrowotna w Danii stanowi szeroko zakrojony plan transformacji systemu opieki zdrowotnej, który zmierza do zmniejszenia nierówności w dostępie do usług medycznych oraz przygotowania się na zmiany demograficzne. Utworzenie nowego megaregionu, zwiększenie liczby lekarzy oraz wprowadzenie pakietów opieki przewlekłej to kroki, które mogą znacznie poprawić jakość życia Duńczyków i zapewnić bardziej zrównoważony dostęp do opieki zdrowotnej. Jednak czy reforma spełni wszystkie oczekiwania społeczeństwa i czy poradzi sobie z wyzwaniami związanymi z zarządzaniem nowymi strukturami, pozostaje do oceny.
- Spadek dostępności lotów w Szwecji: Utrudnienia dla regionalnych lotnisk
- Lotnisko Bromma – nierentowność i ukrywane koszty
- Szwedzkie obywatelstwo – nowe, bardziej rygorystyczne zasady od 2026 roku
- Sektor nieruchomości w Szwecji w kryzysie: konieczna strukturalna zmiana
- NATO wzmacnia obronę Morza Bałtyckiego nową operacją „Baltic Sentry”